Dodenherdenking 2025 in Udenhout

Zoals ieder jaar vond de dodenherdenking plaats op 4 mei om 19.00 uur op het kerkhof in Udenhout. Na dagen van prachtig en warm weer was het nu veel kouder. Het leek of het weer meewerkte aan de stemmigheid van de bijeenkomst.

Nadat Wil Broos, voorzitter van Erfgoedcentrum ’t Schoor, alle aanwezigen had verwelkomd gaf hij een inleiding op het landelijke jaarthema van 2025: 80 jaar Vrijheid. Na deze inleiding brachten, onder tromgeroffel, twee vendeliers van de beide Udenhoutse gilden een groet. Wilma de Jong, voorzitter van de Dorpsraad, volgde met een toespraak namens de Dorpsraad. Martin de Ruijter droeg een gedicht voor.

Jarenlang was de sfeer en toon van de dodenherdenking respect voor de slachtoffers van de oorlog in Udenhout en Biezenmortel. Terugdenken aan het feit dat zij hun leven hebben gegeven voor een vrede waarin wij nu nog steeds leven. Daarnaast ook altijd een gevoel van dankbaarheid voor die vrede en de oproep dat een dergelijke oorlog nooit meer gevoerd mag worden.

80 jaar bevrijding in deze tijd
Hoe anders was het dit jaar. Wil refereerde aan het thema met de constatering dat de machtsverhoudingen in de wereld zijn veranderd en vrijheid niet meer een vanzelfsprekendheid is. Dat Europa krachten moet bundelen en alert moet zijn om opgewassen te zijn tegen de huidige ontwikkelingen. Wilma haalde in haar toespraak zorgen aan van ontwikkelingen binnen onze huidige maatschappij in Nederland: de toenemende polarisatie, het één bepaalde groepering de schuld van alle problemen geven, jongeren die oproepen om op het strand te gaan vechten en zich massaal tegen de politie keren. Signalen die ook voor het ontstaan van de tweede wereldoorlog zich voordeden.

Ook in het gedicht van Martin, getiteld: Vrede tussen hoop en vrees, kwam deze andere toon heel duidelijk naar voren. Was vrede in het verleden vooral een positief woord, het gedicht riep nu een heel ander beeld en gevoel op. Kliffen, stormen, bedreiging, beklemmende termen.

Wat als ik moet vluchten?
Demi Mallens van Kindcentrum de Mortel droeg een prachtig gedicht voor met als centrale vraag: Wat als ik moet vluchten? Verschillende vragen over wat als dat gebeurt, kwamen daarin naar voren. Dit bracht het idee van oorlog dichterbij dan ooit. Zou de laatste jaren, vóór dit moment, een kind zich dat hebben afgevraagd? Het geeft weer dat we in een bijzondere onzekere tijd leven. Respect en eerbetoon voor de overledenen Jip Schoonus, Manou van de Plas, Owen Weller, Eden van den Berk en enkele aanwezige jongeren legden een bloemstuk op de graven van de Britse soldaten en Willem van de Voort. Sjef Dankers las daarna alle namen op van de Udenhoutse en Biezenmortelse oorlogsslachtoffers.

Last Post en Wilhelmus
Door Caroline van Gestel en Ton van de Wiel werd de “Last Post” geblazen waarna twee minuten stilte volgde. Wil Broos bedankte het parochiebestuur, vrijwilligers onderhoud kerkhof en stichting oorlogsgraven. Onder begeleiding van Caroline en Ton werd het eerste couplet van het Wilhelmus gezongen. Met een defilé langs de oorlogsgraven werd de indrukwekkende herdenking afgesloten.

Tekst Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer