Vrijwilliger in het zonnetje

Toen Mandy een keer met iemand besprak dat ze een vrijwilliger nodig had voor een klusje en aangaf iemand te willen benaderen die het rustig had kreeg ze als reactie: “Dat moet je niet doen, je moet iemand vragen die het druk heeft. Die zijn altijd bereid om er even iets bij te doen”.

Scouting
Een schoolvoorbeeld van die uitspraak zijn Mandy en René zelf. Zij doen zo ontzettend veel en als er een beroep op hun gedaan wordt zeggen ze bijna altijd ja. René is er vanaf zijn jeugd ingegroeid. Hij was zelf bij de scouting en werd daarna leider. Eerst bij de verkenners, vanaf 11-jarigen, en later bij de bevers, kinderen van 5-7 jaar. In totaal al wel 35 jaar. Wekelijks een programma voor die groepen, slaapweekend en kampweekend. Mandy ging als kookstaf mee op kamp.

Carnaval
Toen werd René gevraagd voor de Raad van Elf en rolden ze zo het carnavalsgebeuren in. Wie denkt dat dat iets is voor de winterperiode heeft het mis. Zo heeft hij afgelopen maand het beplakken van Kupke de Steiloor mee afgerond. Dat gebeurt in de zomer omdat het dan beter droogt. Mandy was actief voor de keutel en de “kindermert”. Ook is zij de drijvende kracht achter de Raad van Elf van Prisma. Zij werkt bij Prisma, maar tijdens carnaval wordt ze vrijgesteld van haar gewone werk op de groep om bewoners van Prisma een geweldige Carnaval te bezorgen.

Winterparadijs
Het winterparadijs is het helemaal voor Mandy. Vanaf het tweede jaar is zij daar heel actief bij betrokken en zit ze ook sinds twee jaar in het bestuur. De voorbereiding daarvan start al in maart. Zij is hoofd evenementen en organiseert onder andere het schoolschaatsen, is EHBO-er en levert nog allerlei hand en spandiensten. Dat het winterparadijs aanstekelijk werkt blijkt uit het feit dat hun kinderen daar ook actief zijn.

Hand en spandiensten
Omdat op Mandy en René altijd een beroep gedaan kan worden zijn ze ook behulpzaam bij het peperkoek loten op de kermis, intocht van Sinterklaas, Sinterklaas op het kasteel en bij Udenhout onder zeil.

Waarom?
Beiden vertellen dat het zoveel energie geeft. De ontmoeting met heel veel verschillende mensen. Inmiddels ontmoet René ouders die bij hem verkenner waren en die nu hun kinderen naar de bevers brengen. Het bezig zijn met allerlei activiteiten die telkens anders zijn. Beiden benadrukken dat het je leven verrijkt. Diegenen die een rustig leven leiden nodigen ze uit om ook iets als vrijwilliger te doen. Dat kan ook één ding zijn. Pak de uitdaging aan en ga ervaren hoe leuk dat kan zijn.

Het is duidelijk dat we Mandy en René ook in de toekomst vaak zullen zien bij allerlei activiteiten omdat er op hen nooit tevergeefs een beroep wordt gedaan. Zij dragen bij aan een fijn leefklimaat in Udenhout.

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto: Henny Schilders, de Wegwijzer

Ruud Ten Bosch en zijn passie: WIJN!

Sinds enkele jaren wonen Ruud Ten Bosch en zijn vrouw Petra Koning in Biezenmortel; in het allerlaatste huis van de gemeente Tilburg. Op die plek heeft Ruud ook een kleine wijngaard met een beperkt aantal stokken.
Dat was in het verleden wel anders. Ruud en Petra bezaten toen in Oirschot een terrein van 4,5 ha., waarop o.a. zo’n 450 wijnranken stonden. Daarnaast hadden ze het druk met hun Bed and Breakfast. Deze combinatie werkte erg goed en wijnhoeve “Koningbosch” trok veel belangstellenden; vooral wijnliefhebbers. Die kwamen van heinde en verre; zelfs uit Hongkong, Zuid-Afrika en vele andere landen. Ruud en Petra organiseerden ook wijnproeverijen, alsmede cursussen en lezingen over wijn.
Ruud kan ook met recht een hoog gekwalificeerde vinoloog genoemd worden. Hij heeft de Hogere Hotelschool in het Belgische Oostende gedaan en is daarna nog twee jaar gespecialiseerd in ”Wijn verbouwen en wijn maken” in Hasselt (ook in België). Na een paar jaar in de horeca is Ruud vervolgens praktijkleraar geworden bij “De Rooi Pannen” in Tilburg. Aanvankelijk gaf hij daar allerlei vakken, zoals drankenkennis en voedingsleer. Later werd Ruud steeds meer dè deskundige op het gebied van dranken en met name van wijnkennis. Grappig zijn de verhalen van de lessen die hij gaf en de excursies die hij organiseerde. In zijn lessen moest natuurlijk ook geproefd worden en dat was steeds een probleempje voor de leraar die na hem kwam. Die trof een klas met enigszins aangeschoten studenten aan. Excursies gingen standaard naar het Asbach Uralt-gebied, de Elzas, Bourgogne en Champagne. Zo kregen de studenten een hoop kennis van gedistilleerd, wit, rood en mousserend.
In 2010 ging Ruud met pensioen. Hij was intussen wijnhoeve “Koningbosch” gestart en hij had nog volop energie om daar een succes van te maken. En dat werd het ook. Maar…succes heeft ook een keerzijde. Als er altijd gasten in de B&B zijn, kun je zelf nooit weg. En als de druiven niet optimaal verzorgd worden in het groeiseizoen, mislukt je oogst. Kortom, Ruud en Petra wilden het kleiner gaan doen. Ze verkochten Oirschot en kochten hun nieuwe “pied à terre” in Biezenmortel. Daar hebben ze veel minder hectares bij te houden en geen B&B. Alleen kon Ruud zijn druiven toch niet missen. Hij is in Biezenmortel daarom een paar jaar geleden toch weer met een wijngaardje begonnen. Veel kleiner en minder complex dan in Oirschot. Bovendien vinden Ruud en Petra het nu minder dramatisch als de druiven door bijvoorbeeld nachtvorst enige schade oplopen. Daarom durven ze nu ook wel eens een weekje van huis te gaan in hun kampeerauto.
Enkele weken geleden heeft het paar hun eerste oogst binnengehaald van hun nieuwe druiven. Veel minder dan ze gewend waren in Oirschot, maar nu hoeven ze ook amper nog een beroep te doen op familieleden of kennissen als er veel werk te doen is in hun wijngaard. Het moge duidelijk zijn; Ruud en Petra missen sommige aspecten van het proces “van wijnstok tot wijn” niet. Maar andere aspecten van dat proces missen ze wel. Zo wil Ruud nog graag excursies of proeverijen organiseren aan geïnteresseerde groepen. Ook wil hij anderen met plezier adviseren over druiven, druivenrassen, wijnen, wijnranken of andere zaken m.b.t. de druiventeelt.
Als u geïnteresseerd bent, kunt u contact opnemen met: r.tenbosch@trinedmail.nl of 06 30929219.

Tekst: Jan de Kort; De Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders; De Wegwijzer

Juuntje gaat logeren 2

Marielle Vriens Jacobs is een creatieve duizendpoot en een vooruitstrevende ondernemer. Ze heeft een eigen schoonheidssalon en werkt daarnaast als activiteitenbegeleidster. Als kind is ze al vroeg geïnteresseerd in tekenen en schilderen. Haar vader is een aquarellist en een verdienstelijk fotograaf. Hij stimuleerde haar ook op dat punt. Omdat tijden veranderen is ze overgegaan op digitaal tekenen. Ze gebruikt daarbij verschillende technieken en volgt een cursus om nog vaardiger te worden. Haar tekeningen vallen op door het mooie kleurgebruik en heldere vormgeving. Het lijkt simpel maar er zitten uren werk in het bedenken en het maken van een tekening. Inmiddels is de traditie ontstaan om voor een jarig kleinkind een persoonlijke verjaardagskaart te maken. Uiteindelijk komen veel ideeën samen in een prentenboek Juuntje gaat logeren. Het is een sfeervol vrolijk boekje over een klein meisje dat mag gaan logeren bij opa en oma waar bijna alles mag en waar veel warmte en liefdevolle aandacht wordt gegeven. Kortom een feest voor alle partijen. Het is leuk om voor te lezen, samen te praten over de plaatjes, te bedenken wat het kindje zelf zou willen enzovoort. Het boekje wordt uitgegeven bij Boekscout. Op de website www.juuntje.com is informatie te vinden over de inhoud van het boekje en de manier waarop je het kunt bestellen. Een gewone boekhandel kwam kan het wel bestellen maar heeft het niet In de winkel. Marielle staat met haar boekje op de kerstmarkt in Udenhout op 10 december van 19.00 tot 21.30 uur op het plein. Tijdens het gesprekje komt ook haar ondernemingslust naar voren. Allemaal plannen die veel kans van slagen hebben. Kaarten en persoonlijke posters maken, afbeeldingen op bekers op broodtrommeltjes. Meer bekendheid geven aan haar andere typetjes kortom een vrolijk perspectief op een kleurrijke fantasie volle toekomst. Aan het enthousiasme zal het niet liggen.

Nel van Iersel : tekst
Foto Marielle Vriens-Jacobs

Derde Sinterklaas Speelgoed Recyclemarkt

31 oktober en 1 en 2 november was de derde Sinterklaas Speelgoed Recyclemarkt in de Mooie Schuur, Molenhoefstraat 18

Waarom deze markt?
Anouk van Roessel is de initiatiefneemster van deze markt. Zij vertelt dat ze ruim drie jaar geleden op Instagram de aankondiging zag van een collega verhuurder van een vergaderlocatie, van een dergelijke markt. Dat sprak haar zo aan dat ze bij die betreffende persoon informeerde of dat qua werk te doen was om zo’n markt te organiseren. Die vertelde: Is goed te doen, mits je voldoende vrijwilligers hebt die meehelpen. Anouk informeerde bij buren, vrienden en familie en had heel snel 16 vrijwilligers die mee wilden helpen. Hun inzet is onontbeerlijk. Zij is zelf erg bezig met duurzaamheid en leidt haar bedrijf ook op die manier. Ook bij de bouw van de Mooie Schuur is erg gelet op het gebruik van duurzame materialen.
Anouk vindt het waardevol om naast de commerciële verhuur ook bij te dragen aan het dorp en stelt daarom haar ruimte voor deze markt gratis beschikbaar. De drijfveer voor haar is vooral het hergebruik van speelgoed. Er is zoveel speelgoed in omloop dat het zonde is dat mensen telkens weer nieuw speelgoed kopen. De slogan op haar poster verwoordt dit heel goed: “Een kado voor een kind hoeft niet nieuw te zijn, om nieuw te zijn voor een kind”

Hoe werkt het?

Op donderdagavond kunnen mensen speelgoed brengen. Afgelopen donderdag deden zo’n 55 mensen dit. Op vrijdagochtend kunnen mensen speelgoed brengen én halen en op zaterdag alleen halen. Alles is gratis.

Of het nu een stoere trekker is of een roze poppenwagen; voor Tim lijkt alles wat wielen heeft interessant

Deze vrijdagochtend zagen we voortdurend mensen met een volle tas speelgoed komen en ook weer gaan. Al het speelgoed waar veel losse stukjes bij zijn wordt door de vrijwilligers opnieuw ingepakt in folie. Alle onderdelen blijven bij elkaar, en het ziet er ook uit als een mooi cadeau. We zien vaders en moeders, maar ook opa’s en oma’s die speelgoed uitzoeken voor hun kleinkinderen. Anouk vertelt dat het veel mensen uit Udenhout zijn, maar ook uit omliggende dorpen. Iedereen is welkom. Het is duidelijk dat mondeling reclame gemaakt wordt want bij deze derde editie waren er de eerste driekwartier op vrijdagochtend al net zoveel mensen geweest als de hele eerste editie.
Overgebleven speelgoed voor het goede doel
Natuurlijk blijft er speelgoed over. Daar heeft Anouk met Sterk Huis een mooie afspraak gemaakt. Al het overgebleven speelgoed gaat daar naartoe en zij organiseren over twee weken een speelgoedmarkt waar mensen die het niet zo goed hebben speelgoed kunnen komen halen. Organisaties als het “Het vergeten kind” werken daaraan mee zodat ook kwetsbare kinderen met Sinterklaas een kado krijgen.

Inmiddels krijgt Anouk ook schenkingen vanuit andere organisaties. Hoppenbrouwers Elektrotechniek schenkt de overgebleven kadootjes van hun Sinterklaasfeest en de HEMA zorgt voor pepernoten en inpakpapier.
Het is duidelijk dat deze markt erg aanspreekt en bijdraagt aan een duurzaam Udenhout Wil je op de hoogte blijven van dit soort duurzame evenementen in Udenhout volg op Facebook en Instagram: @de_mooie-Schuur en @duurzaam_Udenhout

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Griezelen geblazen bij de tweede Halloweentocht in Udenhout

Afgelopen weekend was Udenhout weer in de ban van Halloween! Voor de tweede keer organiseerde Linda van de Brande, samen met een enthousiast team, een Halloweentocht die dwars door de wijk Zeshoeven voerde. En het was wederom een groot succes!

Het idee ontstond vorig jaar, toen Linda’s kinderen haar vroegen waarom Halloween eigenlijk niet in Udenhout werd gevierd. Na wat rondvragen onder andere ouders ontdekte ze dat er meer belangstelling was, en haar oproep op Facebook leverde al snel honderden positieve reacties op. De eerste tocht bleek een groot succes, dus dit jaar werd er een tandje bijgezet! Met subsidie van de Gemeente Tilburg kon alles nog grootser worden aangepakt.

Het theaterplein was het startpunt van het avontuur. Hier stonden een springkussen, een rodeo-spin en een podium voor een licht- en muziekspektakel, en er waren zoete suikerspinnen, verfrissende en warme drankjes, en vuurtjes om marshmallows te roosteren.

De tocht voerde door verschillende straten in Zeshoeven, waar bewoners hun voortuinen hadden omgetoverd tot griezeltuinen met her en der zelfs een spooktent. En dat deden ze niet zomaar! Er blijkt flink wat acteertalent in de wijk te wonen, en de deelnemers werden op elke hoek verrast – of eerder: de stuipen op het lijf gejaagd! Voor sommige hele kleintjes was het soms wel spannend, maar de traktaties die door de deelnemende buurtbewoners werden uitgedeeld boden een zoete troost.

Na afloop konden de kinderen nog even nagenieten (en bijkomen!) op het springkussen en de spinrodeo, terwijl de ouders genoten van een drankje en de gezellige sfeer op het theaterplein. Deze tweede Halloweentocht smaakt naar meer, dus wie weet wordt dit een echte traditie in Udenhout.


Tekst en foto’s: Henny Schilders,

De Wegwijzer

“Burgerslachtoffers van het nazi-bewind in Udenhout en Biezenmortel tijdens de bezetting”

Dit boek werd zaterdagmiddag gepresenteerd in de Vorselaer in Biezenmortel. Wil Broos, voorzitter van erfgoedcentrum ’t Schoor, heette iedereen van harte welkom, met name de familieleden van de slachtoffers. Frank Scheffers, voorzitter van het Kees van Kempenschrijversteam van Erfgoedcentrum ’t Schoor en hoofdauteur van dit boek presenteerde vervolgens het boek.

Inhoud van het boek
In het voorwoord staat de inhoud als volgt verwoord: “Het boek gaat over de burgerslachtoffers van het nazibewind in Udenhout en Biezenmortel tijdens de bezetting. Joodse onderduikers, een verzetsman en in Duitsland tewerkgestelden die de oorlog niet overleefden maar ook over (Joodse) onderduikers die dankzij een onderduikadres in Biezenmortel of Udenhout overleefden.”
Aan iedere familie en de gebeurtenissen die zij mee hebben gemaakt wordt in het boek een hoofdstuk gewijd. Voor iedere toehoorder is duidelijk dat dit een verschrikkelijke tijd is die we nooit meer willen meemaken.

Overhandiging van het eerste exemplaar aan Hetty Vromen
Frank overhandigde het eerste exemplaar van het boek aan Hetty Vromen. Zij is de achterkleindochter van Leo Hartogs, een Joodse onderduiker in Biezenmortel die verraden werd en het concentratiekamp Bergen-Belsen niet overleefde. Na ontvangst vertelde zij hoe de herdenkingen en ook dit boek, maakt dat zij als familie stukjes van hun familiegeschiedenis ontdekken. Zoals bij zovelen werd er niet veel gesproken over de oorlog en welke verschrikkelijkheden men mee had gemaakt. Dit boek geeft weer een aantal puzzelstukjes.
Ook een herdenking zoals vandaag brengt ontmoetingen binnen de familie teweeg. Zij memoreert dat naast de minder mooie kanten ook het samenwonen van onderduikers en bewoners tot bijzondere contacten leidde. Zij dankt iedereen die bijgedragen heeft aan de totstandkoming van dit boek.

Het boek is te verkrijgen bij Erfgoedcentrum ’t Schoor voor een prijs van € 10,00

 

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Pieter Michielsen, de Wegwijzer/Udenhout-Centraal.nl

26 oktober 2024 Biezenmortel en Udenhout 80 jaar bevrijd

Udenhout en Biezenmortel hebben het 80 jarig bevrijdingsfeest gevierd met ingetogen plechtigheden in beide dorpen, georganiseerd door Erfgoedcentrum ’t Schoor. Zo werd een boek gepresenteerd over de burgerslachtoffers tijdens de bezetting (zie pag. 5 in deze Wegwijzer). Er werden bloemen gelegd op de militaire oorlogsgraven op de beide kerkhoven en op het graf van verzetsheld Willem van de Voort uit Udenhout en de al vroeg in de oorlog gesneuvelde militair Frans van de Pas uit Biezenmortel. Een najaarszonnetje, de vendelgroet van beide gilden, alsook de prachtige toepasselijke muziek van de doedelzak van Willy MacVean gaven de plechtigheden een gouden randje. Een groot aandeel in de plechtigheden bestond uit de onthulling van drie zogenaamde struikelstenen.

Het plaatsen van Struikelstenen (Stolpersteine) is een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Een over de hele wereld verspreid monument voor de slachtoffers van Nazi Duitsland. Struikelstenen zijn betonstenen van 10×10 cm met een messingplaatje aan de bovenkant. Ze worden ingemetseld in de stoep voor het voormalig woonhuis van oorlogsslachtoffers. Op het messing plaatje worden de gegevens gegraveerd van de persoon, die herdacht wordt. Als je struikelt over een steen, ben je meteen alert en wakker. De struikelstenen hebben als doel om de herinnering levend te houden aan de met een struikelsteen geëerde persoon.

In Udenhout werd ter herinnering aan Artur Köstenmann een struikelsteen onthuld op de Kreitenmolenstraat tussen de nummers 40 en 50 op de plek waar vroeger Huize Felix stond. Artur Köstenmann ontvluchtte als Joodse Christen eind jaren 30 Wenen en kwam na omzwervingen terecht bij de Zusters van Huize Felix. Zijn zoon Robert werd door zijn oma op de trein gezet naar Engeland met een door het Rode Kruis georganiseerd kindertransport en zou zijn vader nooit meer zien. Artur werd op 2 augustus 1942 gearresteerd en vond de dood in Auschwitz op 8 september. Journalist Ton de Jong vond de dochter van Robert in Spanje. Deze dochter Helen Blake en haar man waren aanwezig bij de onthulling van de struikelsteen ter nagedachtenis aan haar opa.

Op Slimstraat 66 werd door neef Jan van de Voort en overige familieleden een struikelsteen onthuld voor verzetsheld Willem van de Voort. Jan vertelde het verhaal van zijn Ome Willem, een knappe, stoere man, commandant van de Udenhoutse reserve troepen, die op 24 september 1944 opgepakt werd op verdenking van het verbergen van wapens en munitie. De vrouw van Willem, tante Miet, kreeg pas in september 1947 te horen dat haar man op de dag van zijn arrestatie gefusilleerd en begraven was bij de Willem II kazerne in Tilburg. Later kreeg Willem een graf op het Udenhoutse kerkhof.

In Biezenmortel op Capucijnenstraat 56, voor de voormalige boerderij van familie van de Pas, werd door nazaten van Leo Hartogs een struikelsteen onthuld. Leo Hartogs en zijn vrouw Helene, afkomstig uit Oss, kwamen door bemiddeling van de Paters Kapucijnen in Biezenmortel terecht. Zij werden uiteindelijk gearresteerd en Leo overleed aan ontberingen in Bergen-Belsen, 1 maand voor de bevrijding. Zijn vrouw overleefde de oorlog ternauwernood en werd herenigd met haar dochter Anni.  Anni bleef na de oorlog contact houden met de familie van de Pas en de kinderen van de Pas waren bij de onthulling aanwezig.

Door alle herdenkingen hopen de organisatoren van de plechtigheden de herinnering levend te houden voor toekomstige generaties.

 

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Pieter Michielsen, de Wegwijzer/Udenhout-Centraal.nl

Toen Wim zes jaar werd, kreeg zijn vader zes kogels

Wim Weijtmans werd op de dag, dat Nederland bevrijd werd, zes jaar. Hij woonde toen, met zijn ouders, broers en zussen, op het adres Berkelseweg 5 te Udenhout. Maar de dag van de bevrijding was voor de familie Weijtmans zeker niet alleen maar een feestdag. 
Het begon ermee dat de leden van de Udenhoutse brandweer werden gealarmeerd, omdat een aantal huizen in brand was geschoten. O.a. betrof dit de boerderijen van Swaans en Martens, allebei in de buurt van ‘t Gommelen.
De vader van Wim, Kees, haastte zich naar de brandweerkazerne (naast het huidige raadhuis). Hij deed dat te voet, zoals de meeste brandweerlieden. De Duitsers hadden immers heel veel fietsen gestolen. Gelukkig gold dat niet voor de brandweerwagen, hoewel de bezetters die ook wilden vorderen.
Toen Kees bij de hertenwei aankwam (het huidige Tongerlooplein), trof hij daar een groep Duitse soldaten. Ze waren op de vlucht voor de naderende Geallieerden en kennelijk in paniek. Dat zal Kees ook wel beangstigd hebben. In elk geval; hij probeerde zich te verbergen achter een boom. Hierna werd hij beschoten met een automatisch wapen. Liefst 30 kogels kwamen terecht in de boom, maar het noodlot trof helaas ook Kees. Zes kogels doorzeefden zijn been tussen knie en lies.

De Duitsers vluchtten verder en lieten Kees liggen. Creperend van de pijn en hevig bloedend kroop deze vervolgens naar het huis van Hogendoorn (de vader van Christ), omdat hij wist dat Hogendoorn EHBO’er was. Daar heeft Kees provisorisch eerste hulp gekregen, waarna hij op de bakfiets van Piet Haen, naar dokter Gosens werd gebracht. De dokter heeft Kees zo goed mogelijk behandeld. Hij hoefde geen kogels meer te verwijderen, want ze waren alle zes dwars door het been gegaan. Het bleek al snel dat Kees zijn beroep van boomrooier niet meer goed kon uitoefenen. Hij kon niet meer met klimsporen in een boom klimmen.
Gelukkig kreeg Kees van de brandweerverzekering (hij was immers ook brandweerman) een uitkering, maar dat heeft niet lang geduurd. Een klein jaar na de bevrijding was er brand bij de Udenhoutse steenfabriek St. Joseph. Kees klom op het dak van de fabriek. Hij verwijderde de nokpannen en spoot het bluswater tussen het dakbeschot en de pannen. Mede daardoor viel de schade wel mee. De krant had foto’s genomen van de brand. Die werden ook gepubliceerd. Duidelijk was daarop te zien dat Kees Weijtmans boven op het dak van de brandende fabriek stond.
En die foto zag men ook bij de verzekering van de brandweer. “Jij kunt dus wel klimmen,” was de conclusie en het was afgelopen met de uitkering.

De kleine Wim Weijters weet nog, dat hij de Duitsers zag vertrekken via de Slimstraat. Dat maakte op hem extra indruk omdat ze zijn oudste zus Anna meenamen, alsmede buurjongen Hannes Mol. Anna en Hannes moesten de vluchtende soldaten de weg wijzen naar veiliger gebied. Ter hoogte van ‘De Hemeltjes’ werden de twee weer vrij gelaten. Vrij snel hierna zag Wim de Engelsen Udenhout binnen komen via de Berkhoek en de Berkelseweg. Hij weet nog dat ze o.a. witte mik uitdeelden. “Nog nooit zoiets gezien,” zegt Wim.
Hij heeft nog meer bijzondere herinneringen. Zo vertelt hij dat ze thuis een grote notenboom hadden. “Eén forse tak hing over de straat. Daar hebben zowel de Duitsers als later de Engelsen gebruik van gemaakt om de koepel van hun tanks te kunnen lichten.”

Wim vertelt ook nog het verhaal van de beschieting door de Geallieerden van een Duitse munitietrein. De rails van het spoor werden zelfs doorboord. De brand die toen ontstond, werd bestreden door de Udenhoutse brandweer, waarbij brandweerman Dekkers is omgekomen. Wim weet niet meer of dit het gevolg was van een ongeluk òf van oorlogsgeweld.
“Mijn vader heeft ook in het verzet gezeten,” vertelt Wim nog, min of meer tussen neus en lippen. “Daarvoor heeft hij ook een getuigschrift ontvangen. Wij als kinderen wisten niet dat hij ondergronds actief was, maar onze moeder heeft dat natuurlijk wel geweten.”

Wim woont thans in de Kreitenmolenstraat, vlakbij de boomrooierij die hij mede groot heeft gemaakt en die nu wordt voortgezet door zijn zoon Kees. En jawel; Kees is genoemd naar opa Kees.

 

Tekst: Jan de Kort
Foto’s: Fam. Weijtmans en Pieter Michielsen, De Wegwijzer/Udenhout-Centraal.nl  

Herdenkingsconcert

Vanuit de donkere oktoberavond wandelen vrijdagavond vele dorpsgenoten het feestelijke licht van de Lambertuskerk binnen. Symbool van de 80 jarige bevrijding van Udenhout en Biezenmortel na 5 donkere oorlogsjaren. De bezoekers, waaronder Burgemeester Weterings en zijn echtgenote, en de heer Keith Allen, plaatsvervangend ambassadeur van het Verenigd Koninkrijk en Noord Ierland, zijn samengekomen om te gedenken in het kader van “Wij herdenken en vieren 80 jaar vrijheid”. 

Het Zuid Nederlands Kamerkoor,  onder leiding van Rowan van der Westen, met mooie orgelbegeleiding van Arjan Veen, levert een prachtig uitgevoerde muzikale bijdrage aan het programma. Tussen de prachtige muziekstukken door leest Yvonne van Kempen van Erfgoedcentrum ’t Schoor de namen voor van de Amerikaanse, Britse en Canadese militairen, die hier in onze dorpen tijdens de tweede wereldoorlog zijn gesneuveld voor onze vrijheid. Een bijna eindeloze lijst van jonge mannen, twintigers, die in de bloei van hun leven zijn omgekomen.

“Er bestaan geen soldaten” leest dichter Martin de Ruijter voor, “moeders bestaan en kinderen, die opgroeien tot zonen, met handen om te werken, te strelen, groeten, zwaaien”. Kinderen en moeders, die het verdriet en verlies van wat de oorlog met zich meebrengt hun hele leven met zich meedragen.

Yvonne van Kempen herdenkt ook de burgerslachtoffers uit onze dorpen door hun namen te noemen. Dorpsgenoten die nog gekend zijn door familieleden en vrienden, al is het alleen al uit verhalen. Ook de ondergedoken Joden, die de oorlog niet overleefd hebben, krijgen een naam.

Het Zuid Nederlands Kamerkoor sluit het samenzijn af met het  Requiem Opus 9 van Maurice Duruflé, uitvoering met orgel, met medewerking van mezzosopraan Danielle Buijck en bariton Marcel van Dieren. Het mooie Requiem wordt prachtig uitgevoerd. Een hele mooie afsluiting van een indrukwekkende herdenkingsbijeenkomst.

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Joris Sträter

Wij herdenken en vieren

Dit is de titel van het boekje dat alle leerlingen van groep 8 krijgen na de presentatie van Sandra van Dam. Zij werkt bij Stadsmuseum Tilburg en een van haar taken is educatieve presentaties geven aan scholen. Om de 80 jaar bevrijding te gedenken heeft Erfgoedcentrum ’t Schoor samen met de leerkrachten van groep 8 van de Wichelroede en De Mortel een programma bedacht om de kinderen bij dit heugelijke feit te betrekken. De presentatie van Sandra vormt de inleiding bij de verdere activiteiten: Bezoek aan de oorlogskamer van Erfgoedcentrum ‘t Schoor, het bekijken en praten over de Struikelsteen die bij Felixhof gelegd is en het bezoeken van de oorlogsgraven op het kerkhof van Udenhout. 80 jaar bevrijding, dat is voor kinderen van 12 al heel lang geleden. Toch is het een deel van de geschiedenis die nog leeft en waarvan ook nog dingen in Udenhout zijn terug te vinden. Sandra geeft een interactieve presentatie, ze vertelt, bevraagt, legt uit heeft alle aandacht en betrekt iedereen die zijn vinger op steekt. Het is opvallend hoeveel de leerlingen weten van de oorlogen die nu spelen en waarvan ze dagelijks beelden op de televisie zien. Ook de Eerste en de Tweede Wereldoorlog is bekend. Oorlog speelt bij deze leeftijd dus echt. Op een soepele manier vlecht Sandra datgene wat de kinderen weten en wat ze hun wil meegeven in elkaar.

Uiteindelijk gaat ze praten over wat de Tweede Wereldoorlog voor gevolgen heeft gehad voor de mensen van Udenhout. Wij zijn er relatief gezien goed afgekomen. Op de vraag wie iets weet van verhalen uit de familie komen verrassende opmerkingen:
“Mijn opa zijn fiets was door de Duitsers gestolen maar die is hij dezelfde dag nog terug gaan halen”. ”Mijn overgroot opa en oma zijn uit Polen komen vluchten en die woonden toen in Udenhout”, “Ik ben een Joods meisje”. “Volgens mij hadden mijn opa en oma ook onderduikers”.

Een aantal gevolgen op een rijtje: Verduistering, alle ramen moeten worden afgedekt zodat er geen licht naar buiten komt, koplampen afdekken door een heel klein gaatje kun je nog iets zien, alles op de bon, inkwartiering van Duitse soldaten, de avondklok, gebruik van een knijpkat i.p.v. een zaklamp, inleveren van koperen en nikkelen voorwerpen om van dat metaal weer munitie te kunnen maken enz. geen gevaarlijke en enge dingen maar je moest wel doen wat er gezegd werd. Jongens die in Duitsland moesten werken en die niet wisten wanneer ze weer terug konden komen. In Udenhout zijn ook een aantal “oorlogsmonumenten”. In het kapelletje staan de namen van degenen die gestorven zijn ten gevolge van de oorlog. Het kapelletje is gebouwd uit dankbaarheid. Bij Bosch en Duin is een schaal die de tranen opvangt van de familie van de slachtoffers die doodgeschoten zijn. Er zijn verzetsmensen omgekomen en we weten nog steeds niet waar die begraven zijn. Het plaatsen van de struikelstenen is eigenlijke ook een nieuw monument. Aandenken aan degenen die hier gewoond hebben.

Het was een boeiende morgen waarbij goed geluisterd werd. Het boekje Wij herdenken en Vieren wordt in de klas nog behandeld en zal zeker nog meer kennis op leveren. Kortom een boeiend programma rond een belangrijke gebeurtenis. 
Voor de school liggen vier stenen in de vorm van een ster met de namen van kinderen van groep 8 die van school af zijn. Geen struikelstenen maar “doorstapstenen”. Zij hebben nog een hele toekomst voor zich en daar moeten we dankbaar voor zijn. 


Tekst en foto’s: Nel van Iersel, De Wegwijzer