Op initiatief van Wijkagent Harm Muntz, Beleidsadviseur Veiligheid en Cybercriminaliteit Gemeente Tilburg Benoît Hendriks, en Dorpsraad Udenhout, werd op 18 april in het Kruisgebouw een pilot informatie bijeenkomst “Echt nep” gehouden over Digitale /Cybercriminaliteit. Na een oproep in de Wegwijzer hadden zich 20 deelnemers aangemeld.
Volgens Harm Muntz staan woninginbraken volop in de belangstelling, maar staat digitale/cybercriminaliteit op nummer 1 in de misdaad lijst (digitale criminaliteit loont meer dan woninginbraken). Er wordt echter weinig over gemeld en gepraat omdat slachtoffers zich schamen, zich dom voelen dat ze “erin getrapt zijn”. Toch heeft cybercriminaliteit veel impact op de slachtoffers. Ze voelen zich overvallen en aangetast in hun veiligheid, ze ervaren verlies van vertrouwen en onrust. Dat er zo weinig over gepraat wordt is jammer, volgens Harm. Het zou waardevol zijn wanneer slachtoffers hun familieleden, vrienden en buren zouden waarschuwen. “Want het kan ons allemaal overkomen, zowel ouderen als jongeren. Een op de vijf Nederlanders krijgt er mee te maken”.
Benoît Hendriks legt uit welke vormen van digitale criminaliteit er bestaan. Via Whatsapp fraude kan een crimineel zich voordoen als een familielid. “Mam, ik app je met de telefoon van mijn vriend. Ik ben mijn telefoon en pasjes verloren en heb dringend geld nodig, zou je alsjeblief wat geld over willen maken?.” Welke liefhebbende moeder zou hier niet intrappen? Met een Phishing mail proberen criminelen u via een link geld te laten betalen voor een openstaande rekening bij een officiële instantie. Bij Spoofing wordt u gebeld door een persoon, die zich voordoet als een medewerker van een organisatie, die nog geld van u tegoed heeft. (Soms gaat dit ook per post). Dezelfde handelswijze wordt gebruikt bij Bankhelpdesk Fraude. Een zogenaamde bankmedewerker vraagt u om snel geld over te sluizen naar een andere bankrekening om uw geld veilig te stellen. Bij Datingfraude probeert een “geliefde” (gevonden via een datingsite) uw vertrouwen te winnen. Er worden soms ook intieme gegevens uitgewisseld, waar het slachtoffer later mee gechanteerd kan worden. Ook wordt er vaker geld gevraagd voor “een lover in nood”.
Bij al deze vormen van digitale/cybercriminaliteit wordt het slachtoffer meestal onder druk gezet om snel te handelen, omdat er anders sancties volgen of de gevolgen bij niet handelen desastreus kunnen zijn (bv veel verlies van geld). Harm en Benoît geven ons het advies om eerst drie keer na te denken alvorens te handelen, geen link aan te klikken in een mail die we niet helemaal vertrouwen, de desbetreffende organisatie of instantie te bellen om nadere informatie, onze banklimiet te verlagen voor overboekingen, wachtwoorden regelmatig te veranderen en geen “wachtwoordmanagers” te gebruiken, up dates automatisch te laten doorvoeren op de telefoon, hulp te vragen waar iets niet duidelijk is, en er over te praten.
De deelnemers hebben de bijeenkomst als erg nuttig ervaren. Door de zinvolle interactie tussen sprekers en deelnemers is de bijeenkomst in tijd wel wat uitgelopen. Nog meer praktische tips om cyber/digitale criminaliteit te voorkomen (preventie) zouden welkom zijn. Harm en Benoît gaan hiermee aan de slag voor vervolgbijeenkomsten.
Mijn advies: wees er als de kippen bij wanneer er weer een bijeenkomst georganiseerd wordt! Nu al kunt u op de computer via laat je geen h@ck zetten informatie krijgen. Het kan veel leed voorkomen.

Tekst : Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer