Koningsschieten bij het Gilde Sint Joris en het Gilde Sint Antonius-Sint Sebastian

Eens in de drie jaar is op de maandag van Udenhoutse kermis het koningsschieten van de Gildes. Door Corona is het nu vier jaar geleden en ieder lid van het Gilde kijkt er dan ook met spanning naar uit. Wat is koningsschieten? Het gilde maakt uit één stuk hout een vogel van ongeveer30 bij 15 cm. Deze wordt op ongeveer 16 à 18 meter hoogte op een paal geplaatst. Dan mogen gildeleden om de beurt op deze vogel schieten. Bij een goed schot laten stukken hout los en wordt de vogel steeds kleiner. Het gilde lid wat het allerlaatste stukje vogel naar beneden schiet wordt de koning voor de komende drie jaar. Uit deze uitleg is al te begrijpen dat er twee dingen nodig zijn:
je moet kunnen schieten om de vogel goed tactisch te raken, maar je moet ook het geluk hebben dat bij jou het laatste stukje naar beneden komt.

Koning zijn is een hele eer en ieder gilde-lid hoopt een keer koning te worden. Koning zijn brengt rechten en plichten met zich mee. Een van de plichten: de koning moet een zilveren schild laten maken en schenken aan het Gilde. Nu is meteen duidelijk waarom ieder gilde zoveel mooie zilveren schilden heeft want het Gilde Sint Antonius-Sint Sebastiaan bestaat al vanaf 1548 en het Gilde Sint Joris vanaf 1594.
En dan nu 30 augustus 2021. Het is ideaal weer: droog, lekker temperatuurtje. Na een mis in de kerk en een vendelgroet op het kerkplein vertrekken de gildes in optocht en onder trommelgeluid naar het terrein aan de Kreitenmolenstraat. Met een zilveren munt wordt kop of munt gegooid wie mag beginnen.

Sint Antonius-Sint Sebastiaan mag starten, maar niet voordat Pastoor Looyaard als vertegenwoordiger van het kerkelijk gezag en burgemeester Weterings als vertegenwoordiger van het burgerlijk gezag drie schoten hebben mogen lossen. Daarna mag eerst Wil van der Laak, hij is namelijk  keizer, dat ben je als je driemaal achter elkaar koning bent geworden en komt dus niet veel voor.  Dan start het écht. Na 118 schoten is het heel spannend: er hangt nog een klein stukje hout in de boom en dan: bij het 119e schot,  schiet Frans Manni het laatste stukje vogel naar beneden: hij wordt de nieuwe koning van het Gilde Sint Antonius-Sint Sebastiaan.

Dan mag het Gilde Sint Joris. Deze vogel is wat groter dan de andere vogel en aanvankelijk wordt de vogel niet veel kleiner totdat opeens bij een schot de helft van de  vogel naar beneden komt. En dan wordt het ook deze keer spannend, je voelt de wens van iedereen die schiet: laat mij dit jaar de koning worden! Bij het 154e schot komt het laatste stukje naar beneden: Mart van Raak is de nieuwe koning van het Gilde Sint Joris. Nadat beide besturen de koningen koningswaardig hebben gevonden volgt de ceremonie van installatie.

Nadat de vorige koningen: Johan Vriens en Christiaan Weijtmans hun vest met zilveren schilden hebben afgelegd wordt bij de nieuwe koningen de handen gewassen (een koning moet rein zijn), de schoenen gepoetst, het vest met zilveren schilden en de koningsvogel omgehangen en dan mag de nieuwe koning over het neergelegde vaandel van het eigen gilde lopen. Dit alles begeleid met vendelzwaaien en tromgeluid. Bijzonder te vermelden is de begeleiding door de twee jongste leden: Mila Faasse die liet zien dat je als jongere ook kunt vendelzwaaien en Yara Faasse die als trommelaar de hele dag mee begeleid heeft . Zij kregen dan ook veel complimenten en een welgemeend applaus.

Na deze installatie ontving de wethouder Ralph Dols het hele gezelschap bij het Raadhuis en Pastoor Looyaard ontving de nieuwe koningen nog op de pastorie, waarmee het officiële gedeelte werd afgesloten, waarna het informele feest van ieder Gilde kon beginnen. Frans Manni en Mart van Raak: Ook van de wegwijzer: van harte gefeliciteerd met jullie Koningschap.

Tekst: Wilma de Jong, correspondent
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer