Udenhout en Biezenmortel zijn binnenkort 80 jaar bevrijd

Op 26 oktober a.s. zal het precies 80 jaar geleden zijn, dat Biezenmortel en Udenhout werden bevrijd van het Nazi-juk. Dat is op die dag in 1944 ook in die volgorde gebeurd; Biezenmortel werd door de geallieerden dus eerder bevrijd dan het zuidelijker gelegen Udenhout!
“De Wegwijzer” zal in de weken, voorafgaand aan 26 oktober, op diverse manieren aandacht geven aan deze historische mijlpaal. Zo komen er interviews met Udenhouters en Biezenmortelnaren, die zich de bevrijding, 80 jaar geleden, nog goed kunnen herinneren. Ook zal ons weekblad stilstaan bij enkele opmerkelijke gebeurtenissen uit die tijd, die wellicht tot nu toe wat onderbelicht zijn gebleven, terwijl zij toch een directe relatie hebben met onze dorpen.
Niet alleen “De Wegwijzer”, maar ook “Erfgoedcentrum ‘t Schoor” zal ruime aandacht geven aan de 80-jarige herdenking van onze bevrijding. Daar is men overigens al een tijd geleden mee begonnen. Er is bij “’t Schoor”, zoals waarschijnlijk wel bekend zal zijn, dit jaar een boeiende expositie ingericht: “Over de oorlog en de bevrijding van Udenhout en Biezenmortel”. Als u deze tentoonstelling nog niet gezien hebt, is ons advies om dat wel te gaan doen. Het is echt meer dan de moeite waard. Gelukkig blijft de expositie ook nog ná 26 oktober te bezichtigen.
Maar “’t Schoor” doet meer! In de Udenhoutse bibliotheek wordt in de maand oktober een foto-tentoonstelling ingericht. Ook die gaat over oorlog en bevrijding in onze twee dorpen.
Op vrijdag 25 oktober is er ter gelegenheid van de 80e herdenking van onze bevrijding een concert in de Lambertuskerk te Udenhout. U kunt dan het Zuid-Nederlands kamerkoor (o.l.v. dirigent Rowan v.d. Westen) komen beluisteren. Het concert begint om 20.00 uur.
Op de bevrijdingsdag zelf (26 oktober) presenteert ‘t Schoor een nieuw boek : “Burgerslachtoffers van het Nazi-regime in Udenhout en Biezenmortel”. Dit boek staat stil bij inwoners van onze dorpen, die toentertijd een hoge prijs hebben moeten betalen vanwege de Tweede Wereldoorlog. Tevens wordt het lot gememoreerd van een aantal onderduikers in Biezenmortel en Udenhout. Overigens beschrijft het boek niet alleen somberheid. Het gaat niet alleen over mensen die het niet overleefd hebben. Er zijn ook optimistischer verhalen over mensen die meer geluk gehad hebben.

Het boek zal door hoofd-auteur Frank Scheffers worden gepresenteerd in “De Vorselaer” te Biezenmortel, waarbij ook mede-auteurs Ton de Jong en Jan van de Voort aanwezig zullen zijn.
Vervolgens is er een wandeling naar het adres Capucijnenstraat 56, waar destijds in de boerderij van de familie van de Pas, Leo Hartogs ondergedoken heeft gezeten. Hier wordt ter nagedachtenis in het trottoir een struikelsteen gelegd. Hetzelfde gebeurt op nog een aantal andere plaatsen in Udenhout en Biezenmortel.
Tijdens deze plechtigheid zullen de gilden een gildegroet brengen en zal Willy MacVean de doedelzak bespelen.
Hierna zal nog een bezoek worden gebracht aan de graven van de zeven, tijdens de oorlog en bevrijding, gesneuvelde soldaten, die op het kerkhof van Biezenmortel begraven liggen.
Tenslotte is er in de week van 26 oktober een scholenprogramma om ook de jeugd bij deze cruciale gebeurtenissen uit onze geschiedenis te betrekken.

We willen u ook nog wijzen op een aantal boeken en andere uitgaven over bezetting en bevrijding in Udenhout en Biezenmortel:
1) In 1994 verscheen bij ‘t Schoor: “Over d’n oorlog in Udenhout en Biezenmortel”.
2) In 2019 bracht ‘t Schoor het boek “Verhalen over de Tweede W.O. en de bevrijding van Udenhout en Biezenmortel” uit.
3) Eveneens in 2019 schreef Henk Peters het boek “Oorlogsmonumenten in Nationaal Park Loonse en Drunense duinen”.
Deze drie boeken zijn niet meer te koop, maar ze kunnen op de site van het erfgoedcentrum nog worden gelezen (alleen tekst).
4). In 2021 schreef Frank de Hommel het boek “Drie Britse soldaten”. Het gaat over drie gesneuvelde Britse militairen die op het kerkhof van Udenhout begraven liggen. Er is thans een herdruk van dit boek gereed en ook te koop.
5). Tenslotte zijn in diverse “Sprokkels” van ‘t Schoor verhalen opgenomen over de oorlog en de bevrijding.

Tekst: Jan de Kort; De Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders; De Wegwijzer en archief “’t Schoor”