Imago en uiterlijk in de muziek

Als we denken aan schoonheid, dan kunnen we dat in de muziek eenvoudig vertalen naar imago en uiterlijk van muzikanten, zangeres(sen) en bands. Voor de commerciële muziek is dit zeker
een onderdeel van het succes, maar ook voor de serieuze muziek kan het een item worden dat het succes doet vergroten en beïnvloeden. 
Dit fenomeen kennen we natuurlijk ook bij de klassieke muziek. Orkestleden gaan vaak gekleed in uniformen of in gelijkgestemde kleding. Koren hebben vaak een dresscode. Solo zangeres(sen)
zijn extra uitgedost als onderdeel van hun performance.
Maar laten we nu even naar de popmuziek kijken. Een goed voorbeeld van imagobuilding uit de jaren zestig vinden we al terug bij The Beatles die qua imago gedurende hun carrière duidelijk
veranderden. Van goed geklede nette jonge mannen naar de band die het lange haar in het straatbeeld bracht. Muzikaal ontwikkelde de band zich naar een van de meest invloedrijke popgroepen allertijden. Kijken we naar de huidige tijd dan is bij succesvolle artiesten de manier waarop ze zich manifesteren vaak een heel groot onderdeel van hun bekendheid. De muziek is natuurlijk wel belangrijk, maar in veel gevallen zou zonder het imago het succes mogelijk een stuk kleiner zijn. Denk hierbij aan artiesten als Gregory Porter, Danny Vera, Madonna, Lady Gaga en Billie Eilish.
Ze werken allemaal op hun eigen manier aan imago opbouw, het in stand houden of een bewuste verandering ervan. Soms pakt het negatief uit en zien we artiesten die een deuk in het imago oplopen als ze ineens veranderen van image waardoor het succes eronder gebukt gaat. Terwijl de muziek op zich niet wezenlijk veranderd is.

Kijk ook naar het in mei jl. gehouden Eurovisie Songfestival. Hoe belangrijk is het om er goed uit te zien, om een goede performance te hebben? Het gaat echt niet om het liedje of de stem
alleen. Natuurlijk moeten die ook in orde zijn. Luister maar eens naar al die liedjes zonder beeld. Liefst met de ogen dicht. Zie je dan de beelden die je al kent?
Als je muziek nog niet kent, omdat je het nog nooit gezien of gehoord hebt: laat het dan even op je in werken zonder beelden.  Ga vervolgens op zoek naar het beeld bij het liedje of ga naar een concert. Ga na die belevenis nog eens zitten om naar de muziek te luisteren. Waarschijnlijk ervaar je nu de muziek ineens heel anders dan dat je het eerder deed. Het beeld doet
wat met onze hersenen. Vandaar dat visuele beleving een wezenlijk onderdeel is geworden van de muziek. Daarom zijn beelden, films en concerten zo van meerwaarde. Deze hebben, als ze
goed waren, een jarenlange invloed op  de beleving van het geluid alleen. Ons geheugen is magisch in het koppelen van deze oude(re) herinneringen aan de muziek die we horen. Soms gaat dat  jaren terug en heeft het ook invloed op nieuwe muziek van de artiesten.

Een treffend voorbeeld van schoonheid in de muziek is de K-Pop beweging uit Korea. Allemaal mooie jongens en meisjes, die  muziek brengen die gemaakt is in een ‘liedjesfabriek’. Vooral het uiterlijk van de artiesten en de prachtige uitgaven van de muziek moeten de kopers en liefhebbers trekken. De muziek wordt in ‘fabrieken’ gemaakt en alles wat het liedje en liever nog het album naar de consument moet brengen is opgetuigd door commerciële elementen. Natuurlijk zijn er daar ook enkele uitzonderingen te vinden. Maar het overgrote deel van de K-Pop is op deze manier in de markt gezet. We zien ook in het westen een steeds grotere groep mensen die de K-Pop omarmen. Het succes van de marketingmachine tekent zich dus ook hier af.

Joost Festen, correspondent