Het Katholieke, Roomse leven in Udenhout

in twee nieuwe boeken van ’t Schoor

Op vrijdagavond 9 september zijn ongeveer honderd personen aanwezig in ’t Plein bij de presentatie van twee nieuwe boeken die door Erfgoedcentrum ’t Schoor worden uitgegeven. Kees van Kempen, voorzitter en tevens lid van het schrijversteam opent de avond, waarna hij het woord geeft aan Luud de Brouwer die de geschiedenis vertelt over de geschiedenis van de Udenhoutse parochie. Die parochie is er gekomen na een lange strijd tussen Udenhouters en de Oisterwijkse pastoor. Dat heeft tientallen jaren geduurd en heeft geleid tot heftige
taferelen. De Oisterwijkse pastoor is beschuldigd dat hij zijn taak niet goed vervulde. Hem is op het laatst de toegang geweigerd tot de Udenhoutse schuurkerk. Zelfs is gedreigd om
geweld te gebruiken als hij zou volharden in zijn pogingen om binnen te komen. Duidelijk is dat financiële belangen zwaar wogen. Ook in die tijd ging het dus niet alleen om geestelijke
en spirituele aspecten, maar speelde aardse belangen ook zeker een rol. Uiteindelijk is die  Udenhoutse parochie er gekomen en pastoor Elias Robben heeft op 9 augustus 1722 het eerste kind in het doopboek ingeschreven. Bijzonder is dat in deze tijd de zelfstandigheid ook weer geschiedenis is. De parochie Udenhout is inmiddels gefuseerd met de parochie van Berkel-Enschot en Biezenmortel en is nu parochie Johannes XXIII. Het grote verschil is dat deze in harmonie tot stand is gekomen.
Het tweede deel van de avond wordt ingevuld door Kees van Kempen die vertelt over de biografie van pastoor Petrus van Eijl. Deze pastoor is 18 december 1903 gestart met het bijhouden van een parochie dagboek en heeft dit 31 jaar volgehouden. Het geeft een prachtig beeld over alle zaken die de parochie in die tijd bezighield. Duidelijk blijkt uit zijn verhaal
dat de pastoor een grote stempel heeft gedrukt op het dorp. Hij heeft veel gebouwd: het patronaat en de katechismuskapel. Hij was ook een hoeder van de normen en waarden van de katholieke kerk zoals hij die zag en dat was zeer behoudend en conservatief. Ruimte voor niet katholieken in Udenhout was er voor hem niet. Moderne zaken als een uitvoering van de harmonie voor mannen en vrouwen tegelijk kon in zijn ogen niet. Hij kwam dan ook in conflict met burgers die vooruitstrevendere ideeën hadden en die deze ook naar voren brachten zoals Burgemeester van Heeswijk en dokter Lobach. Pastoor van Eijl was ook erg geïnteresseerd in geschiedenis en heeft veel moeite gedaan om informatie uit het verleden op te sporen en uit te zoeken. Zelf droeg hij bij aan het bewaren van informatie voor het nageslacht door zijn parochiedagboek.
Na deze boeiende inleidingen zijn de eerste boeken overhandigd aan pastoor Dorssers en pastoor Looyaard. In een dankwoord gaf pastoor Dorssers aan dat door het voortschrijden van de tijd, het verleden groeit en dat iedere tijd zijn ‘eigen-aardigheden’ heeft. Dat wat in de ene tijd vanzelfsprekend is, dat in een andere tijd volstrekt niet meer opgaat. Dat maakt het zo boeiend om deze boeken te lezen. Beide boeken zijn voor tien euro te koop.

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de wegwijzer.