De bijzondere hobby van Josephine McVean

Glaskunstenares
In de kamer hangen een paar mooie kleine schilderijtjes waarbij de verf op glas is aangebracht. Die zijn van haar opa en daar is de belangstelling voor glaskunst bij Josephine gewekt. Het creatieve en de glaskunst zit in haar familie, want niet alleen haar opa beoefende die kunst, haar tante ook. Naast de schilderijtjes zien we diverse glaskunstobjecten in haar huis. Josephine beoefent verschillende vormen: glas in lood, brandschilderen en fusen.
Allereerst glas in lood Het moeilijkst is het ontwerp: welke afbeelding, welke vormen en welke kleuren? Vervolgens de verschillende stukken gekleurd glas in een H-profiel van lood zetten. Het is millimeterwerk! Veel glas in lood vinden we in kerken. Dat zijn vooral Bijbelse voorstellingen in zowel klassieke, als moderne stijl. Een voorbeeld van haar werk is te zien in het kapelletje in de Schoorstraat waar Josephine een nieuw raam heeft gemaakt nadat dit bij een inbraak kapot was gemaakt. Deels is dit ook gebrandschilderd. Bij brandschilderen werk je met glaspoeders die je mengt met een vloeibaar medium, dan worden daarmee de lijnen, met penselen of kroontjespennen lijnen opgezet van de afbeelding, daarna de schaduwen en als laatste de kleuren. Bij iedere handeling wordt verschillend gewerkt met tamponeer kwasten, penselen, kroontjespennen, tandenstokers etc. om weer verf weg te halen op plaatsen waar niets mag zitten. Telkens wordt het in de glasoven gebrand en dat gebeurt per kleur op een andere temperatuur variërend van 700 tot 430 graden. Gemiddeld 5 tot 10minuten per kleur. Het moet vervolgens ongeveer 20 uur afkoelen. Dit alles komt heel nauw. Josephine heeft werk dat wel 11 maal dit proces heeft doorlopen. Iedere keer is er kans op breuk en dan moet je helemaal opnieuw beginnen. Het is een zeer intensief proces met een enorme tijdsinvestering. Een werk is onbetaalbaar als alle uren geteld worden. Josephine laat foto’s van haar vele gebrandschilderde objecten zien. Geboortekaartjes zijn een dankbaar thema voor een mooie brandschildering.
Een laatste vorm van glaskunst die zij beoefent is fusen. Daarbij worden verschillende glasstukjes samengesmolten. Je krijgt variatie door verschil in kleur en de mate waarin de verschillende stukjes in of net aan elkaar worden gesmolten en of verschillende lagen wel of niet meer te zien zijn.
Een voorbeeld van een combinatie van verschillende technieken is het monument voor ongedoopte kinderen op het kerkhof van Udenhout, wat zij samen met Hans van Oene heeft gemaakt. Hans heeft het metalen deel voor zijn rekening genomen en Josephine heeft het glas gemaakt met de technieken fusen en brandschilderen.
Naast heel arbeidsintensief is het ook een hobby die heel veel verschillende materialen vraagt. In haar atelier zien we allerlei stukken glas in verschillende kleuren, tientallen potjes met glaspoeders, gereedschap en andere materialen om mee te fusen en natuurlijk de glasoven die tot ca. 1050 graden verhit kan worden. In dit atelier geeft Josephine regelmatig workshops en deelt zij haar kennis en enthousiasme voor de glaskunst. Velen in Udenhout hebben op die manier kennis kunnen maken met een bijzondere kunstvorm.

Tekst: Wima de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer