Het is dinsdagochtend in de bossen bij Loon op Zand en een groep mensen is daar hard aan het werk. Ze noemen zich de “Boskabouters”. De naam hebben ze gekregen van de vrouw van een van de voormalige leden en is een eigen leven blijven leiden. Het zijn vrijwilligers die voor Natuurmonumenten in het bosgebied van Helvoirt tot Loon op Zand werken, om daar de diversiteit van de natuur op peil te houden. Er zijn in totaal zo’n 100 vrijwilligers, verdeeld in groepen die elke op een andere dag van de week actief zijn. De groep de Boskabouters bestaat voor een groot deel uit Udenhouters en werken op dinsdagochtend. Overigens zijn er ook andere groepen waarin Udenhouters actief zijn. En wat doen zijn dan? Het grootste deel van het jaar zijn ze bezig met de bestrijding van de Amerikaanse vogelkers. Deze plant, ook wel bospest genoemd, is vanaf de jaren twintig van de twintigste eeuw als vulhout in de bossen aangeplant. Deze vogelkers overwoekert alles en is zo dominant dat ze andere planten en bomen verdringen. Zo gauw deze volgelkers in het voorjaar blaadjes krijgt beginnen de vrijwilligers met hun werk. Kleine opkomende planten worden uitgetrokken, maar er zijn ook grote exemplaren. Deze worden op ongeveer een meter hoogte afgezaagd en als ze nieuw uitschot krijgen, wordt dit opnieuw verwijderd oftewel gestript. Maar er zijn ook forse exemplaren die niet zomaar om te zagen zijn. Die worden geringd: er wordt een strook van ongeveer 25 cm van de bast rondom weggehaald zodat de boom afsterft. Hele bergen door hen gekapt hout liggen verspreid over het bosperceel er als we zien hoeveel vogelkers er nog staat komen er nog veel bergen bij. Het is zwaar werk. Iedereen werkt individueel, maar kan hulp inroepen van de anderen als dat nodig is. Ze werken in een linie om geen stukken over te slaan. Het lijkt bijna onbegonnen werk. Toch geven ze aan dat in de gebieden rondom Bosch en Duin waar ze dit al 15 jaar doen, het verschil echt te zien is. Het is wel een kwestie van een lange adem hebben en jaar in jaar uit bezig blijven. En dat doen zij.
De Boskabouters hebben met Kerst twee weken vakantie en verder werken ze het hele jaar door. Als de vogelkers geen bladeren heeft en daardoor moeilijk te herkennen is, verwijderen ze opschot van vliegdennen, Douglas sparren en berken. Ze zijn met 15 personen, waarvan drie vrouwen. De jongste is midden veertig en de oudste is 80. Je moet er handig voor zijn, maar ook sterk. Gerard, is de oudste en sterkste en wordt door de anderen dan ook de Hulk genoemd. In de pauzes drinken ze koffie en wisselen alle nieuwtjes uit. Een vrijwilliger uit Tilburg vertelt dat hij door die verhalen inmiddels wel zo’n 200 Udenhouters kent, zonder ze ooit gezien te hebben. Natuurlijk worden tijdens deze koffiepauzes ook de oplossingen voor de wereldproblemen bedacht. Kortom het gaat iedereen ook om de gezelligheid en de contacten die deze activiteiten opleveren. Dus zie je in de bossen mensen met overalls van natuurmonumenten in de weer met zagen, schoppen en snoeimessen dan zijn dat groep vrijwilligers die eraan bijdragen dat onze bossen mooi zijn en blijven.

Boskabouters: Bedankt!

Tekst: Wilma de Jong, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer