De bijzondere hobby van Jan de Kort

In de hobbykamer van Jan de Kort staat een kast met daarin vele albums met postzegels. Hij vertelt enthousiast over zijn hobby. Hoe hij als kind een paar jaar postzegels verzamelde, maar daarmee ophield en zelfs niet weet waar deze postzegels zijn gebleven. Hoe komt dan zo’n oude liefde opnieuw in beeld? Dat kwam door zijn kleindochter Nilou, die zo’n 12 jaar geleden, op 7-jarige leeftijd aan haar opa verkondigde: “Opa ik ga postzegels verzamelen”. Zij deed dit ook enthousiast, maar verzuchtte na enige tijd: “Ik moet gaan specialiseren”. Want haar gebeurde, zoals bij iedere beginneling, dat er zoveel invalshoeken zijn om postzegels te verzamelen dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Ordenen en keuzes maken, is absoluut noodzakelijk. Als liefhebbende opa ging Jan zijn kleindochter helpen en de postzegels ordenen. En zoals vaak bij kinderen: toen dat klaar was verkondigde ze dat ze geen zin meer had in postzegels verzamelen.
Inmiddels was bij Jan zijn oude interesse in postzegels gegroeid en vond hij het leuk om er verder mee te gaan. Ook voor hem de vraag: waar ga ik me op richten? Zijn interesse voor geschiedenis heeft hem tot de keuze gebracht: ik ga postzegels sparen van alle entiteiten die er zijn of geweest zijn.

Onder postzegelverzamelaars wordt onder entiteiten verstaan: overheidsinstanties of officieel erkende organisaties die postzegels hebben uitgegeven voor het postverkeer. Dan gaat het onder anderen om landen, militaire bezetters, internationale organisaties, kolonies, provincies, stadstaten, kalifaten, maharadjaten en revolutionaire bewegingen. Veel entiteiten zijn inmiddels verdwenen, waarvan sommigen na een heel kort bestaan. Jan is blijer met één zegel van een entiteit waar hij nog niets van heeft dan met 1000 zegels van een land waar hij er al veel van heeft.
Postzegels van entiteiten zijn dus vooral een tastbaar stukje geschiedenis en daar komt de andere interesse van Jan om de hoek kijken.
Nederland is dan maar saai. Er zijn namelijk vanaf 1840 postzegels en Nederland bestaat in zijn huidige omvang vanaf 1830. Als veel interessanter voorbeeld voor zijn hobby noemt Jan Duitsland. Daar had je eerst de Duitse rijken zoals Beieren, Pruisen, Holstein. Daarna onder Bismarck het Deutches Reich, na de 1e Wereldoorlog bezet België een tijd de linker Rijnoever. Elzas-Lotharingen verandert ook voortdurend in de geschiedenis van Frans naar Duits. De opkomst van Hitler, de tweede wereldoorlog en de tijd daarna: allereerst de bezettingszones door de Amerikanen, Russen, Engelsen en Fransen en daarna de tijd na de val van de muur. Al deze gebeurtenissen hebben geleid tot andere entiteiten met eigen zegels.
Omdat hij dit doet voor de hele wereld zal zijn verzameling nooit compleet zijn. Via internet kan hij lijsten opzoeken van de verschillende entiteiten die er zijn of geweest zijn. Hij laat ook zien dat hij al veel heeft maar ook dat er nog veel te verzamelen is. Hij heeft er al vele uren aan besteed en zal dat ook de komende jaren nog met veel plezier doen.

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer