Energie besparen op school doe je zo
Stichting Green Deal is in de groepen 7 en 8 van Basisschool de Wichelroede gestart met een scholenproject: de Energiezuinige School. In het najaar is Basisschool de Mortel aan de beurt. Het project (5 lesblokken van anderhalf uur) draait om bewustwording hoe zuinig om te gaan met energie binnen de school. Ook wordt gesproken over vormen van duurzame energie en een gezonde leefomgeving. Het project wordt afgesloten met een eindpresentatie door de leerlingen (op 14 april) voor ouders, opa’s, oma’s en andere geïnteresseerden uit het dorp. In deze presentatie laten de kinderen zien hoe een imaginair nieuw te bouwen school in 2030 eruit kan zien. De nieuw te bouwen school moet zo energiezuinig mogelijk zijn. De energie, die nodig is, moet in, op en rondom de school opgewekt worden. De presentatie kan bestaan uit een tekening, moodboard, maquette, lied etc.
Ik mag aansluiten bij een van de lessen in de klas van meneer Martin. In het Leerlandschap van school gaan de leerlingen enthousiast aan de slag met een proef, aangestuurd door gastdocent Jeroen Jansen en kierenjager Johan Schapendonk. In groepjes van 3 zoeken de leerlingen met een warmte camera in de ruimte naar kieren en naden, waardoor koude lucht naar binnen stroomt. Koude lucht kleurt in de warmtecamera blauw. Met tape worden vervolgens alle kieren en naden dichtgeplakt. Zoals verwacht geeft de camera nu veel minder blauw aan. De kinderen leren zo dat het zinvol is om, waar nodig, in huis en school tochtstrippen aan te brengen en deuren bijvoorbeeld goed sluitend te maken.
Als ik de leerlingen vraag wat ze van de les vinden geeft Daan aan de lessen leuk te vinden. Mats vindt deze les beter dan een gewone les. Anouk vindt het leuk dat ze proefjes mag doen.
Terug in het eigen klaslokaal zijn 1 koffiekan en 2 thermoskannen gevuld met heet water. Bij een van de thermoskannen is de deksel weggelaten. De tweede thermoskan is goed afgesloten. Na een poos gaan de leerlingen meten hoe warm het water is in alle 3 de kannen. Zo leren ze wat isolatie doet.
Niet alleen in de koffie-/thermoskannen, maar natuurlijk ook in hun huis en op school. Maar de kinderen leren ook dat we ons huis en de school niet helemaal “potdicht” kunnen maken om warmte te sparen. Goede ventilatie is nodig voor een goede, gezonde luchtkwaliteit binnen (gemeten met een C0-2 meter).
Jeroen vertelt over duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen en warmtepompen (met warmte uit de aarde of buitenlucht). De warmtepompen kunnen ook gecombineerd worden met goede ventilatie systemen (wel of niet met warmteterugwinning).
Wanneer vervolgens op werkbladen aan de leerlingen gevraagd wordt welke combinatie van warmtepomp en ventilatiesysteem het meest zuinig is (wat betreft warmte en elektrische stroom) en welke combinatie het meest gezond is (luchtkwaliteit), blijkt dat nog niet zo eenvoudig te zijn.
Gelukkig kunnen Jeroen, Johan en Martin helpen bij het vinden van de juiste antwoorden.
Basisschool de Wichelroede is bezig met de aanleg van een nieuw ventilatiesysteem. Aan het eind van de les en de schooldag wordt aan de leerlingen de opdracht meegegeven om na te vragen voor welk systeem de schoolleiding gekozen heeft. Ze zullen het vast en zeker wel te weten komen!
Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer



Rondom het Mariakapelletje aan de Schoorstraat is de lente voelbaar en zichtbaar, ook al regent het vandaag. De bosanemonen steken hun kopjes uit en over een poosje zullen ook de boomkikkers weer te horen zijn. De vrijwilligers van het kapelletje hebben ook “de lentekriebels” en hebben zich verzameld voor een grote schoonmaakbeurt. De “sacristie” wordt uitgeruimd en schoongemaakt, het altaar met het beeld van moeder en kind wordt blinkend opgepoetst. Zitbanken, vloer alles krijgt een beurt. Buiten wordt de grond rondom de kapel opnieuw geëgaliseerd. Met kruiwagens wordt zand uit de Brand aangevoerd om kuilen te dichten.


Lezing Hans van den Eeden over De ijzeren eeuw in Noord-Brabant
Doedelzak leren spelen is moeilijk vanwege de techniek. Het kost veel oefening om dat te leren beheersen. Daarnaast is het zo dat men alle stukken uit het hoofd speelt. Willie heeft zo’n 30 à 40 nummers, die bij uitvoeringen worden gespeeld, helemaal paraat. Daarnaast heeft hij zo’n 300 à 400 nummers in zijn hoofd die hij na enkele maten muziek weer naar boven kan halen. Spelen doet hij bij de Dutch Pipes and Drums in Tilburg. Een bloeiende vereniging waar hij ook 33 jaar muzikaal leider is geweest. Met die band wordt zo’n 15 à20 keer per jaar opgetreden, waarvan 6 keer bij meerdaagse taptoes of tournees in heel Europa. Bijzondere optredens waren Taptoe Noorwegen, voor de koning en een optreden voor Queen Elisabeth en Koningin Beatrix. Willie treedt ook vaak alleen op. Meestal bij herdenkingen op militaire begraafplaatsen of bijeenkomsten met veteranen. Daarvoor en omdat hij ook ambassadeur voor Tilburg is, is hij onderscheiden als ridder van Oranje-Nassau. Voor zijn inzet voor het Schotse regiment heeft hij de Queen Elisabeth onderscheiding gekregen. Willie heeft model gestaan voor een standbeeld in de Tilburgse bevrijdingstuin, ter ere van the 15e Scottish Division, die Tilburg mede heeft bevrijd.

In de hobbykamer van Jan de Kort staat een kast met daarin vele albums met postzegels. Hij vertelt enthousiast over zijn hobby. Hoe hij als kind een paar jaar postzegels verzamelde, maar daarmee ophield en zelfs niet weet waar deze postzegels zijn gebleven. Hoe komt dan zo’n oude liefde opnieuw in beeld? Dat kwam door zijn kleindochter Nilou, die zo’n 12 jaar geleden, op 7-jarige leeftijd aan haar opa verkondigde: “Opa ik ga postzegels verzamelen”. Zij deed dit ook enthousiast, maar verzuchtte na enige tijd: “Ik moet gaan specialiseren”. Want haar gebeurde, zoals bij iedere beginneling, dat er zoveel invalshoeken zijn om postzegels te verzamelen dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Ordenen en keuzes maken, is absoluut noodzakelijk. Als liefhebbende opa ging Jan zijn kleindochter helpen en de postzegels ordenen. En zoals vaak bij kinderen: toen dat klaar was verkondigde ze dat ze geen zin meer had in postzegels verzamelen.


