Het begon met een kandelaar

En het eindigde (althans voorlopig) met een stokje. Het stokje dat de overdracht symboliseert. Na 40 jaar komt de directie van “Ad van Esch; machinale houtbewerking” in handen van Ramon Vromans. Natuurlijk is dat symbolische stokje van hout; net zoals de kandelaar waarmee Ad van Esch meer dan 40 jaar geleden begon. Dat speelde zich toen af in Heukelom in de stal van Ad’s vader.
Afgelopen weekend vond de (gedeeltelijke) bedrijfsovername plaats. Ad blijft voorlopig mede-eigenaar en hij gaat verder in de zaak als “Chef Trappen”. Een historisch weekend dus; het 40-jarig jubileum èn de komst van een nieuwe directeur. En daar werd dan ook uitvoerig bij stil gestaan. Er was een officieel gedeelte op het bedrijf aan de Energieweg, een spontane, gezellige receptie èn een nòg gezelliger feest.
De weg naar de feestruimte liep door Ad’s productiehallen. De weg was afgezet met linten die gespannen waren tussen … kandelaars. Al wandelend zag je de prachtige producten die het bedrijf maakt en de indrukwekkende machines die dat mede realiseren. Schermen met films en beelden van het productieproces maakten dit alles nog levendiger.
Een levensgroot kunstwerk in hout, dat Ad van Esch “op karwei” uitbeeldde, trok veel bekijks.
Honderden aanwezigen luisterden tijdens het officiële gedeelte van de avond naar de toespraak van de oude directeur. Hij vertelde dat zijn carrière begon met de kandelaars. Die verpatste hij overal; bij familie, vrienden en kennissen. Maar Ad moest wel bekennen dat zijn moeder commerciëler was dan hij. Zij rekende hogere prijzen voor de producten van haar zoon.
Na het werken met hout beter in de vingers te hebben gekregen bij timmerfabriek Bolsius in Oisterwijk (zijn oude baas, de inmiddels 90-jarige heer Bolsius, was zelfs aanwezig op Ad’s 40-jarige jubileum), begon Ad van Esch in 1983 zijn eigen bedrijf. De eerste medewerker die hij aannam, was Jac. Broeders die al die jaren trouw is gebleven aan het bedrijf. Ad en Jac. hebben samen de vele veranderingen en de enorme groei van de onderneming meegemaakt.
Ook anderen kregen lof van de heer van Esch. Hij dankte zijn klanten, zijn leveranciers, zijn zakelijke relaties en last-but-not-least zijn loyale en deskundige medewerkers. Ook was er een speciaal woord van dank voor Ronald Coppens, de accountant die op financieel gebied goed meestuurde. Het grootste woord van respect betrof Ell, de vrouw van Ad die ook al 40 jaar zijn belangrijkste sparring-partner is. Daarnaast werden de drie dochters niet vergeten door hun trotse vader.
En toen … werden de schijnwerpers gericht op de toekomst. De nieuwe directeur Ramon Vromans werd geïntroduceerd. Ramon is afkomstig uit Berkel-Enschot. Vier jaar geleden kwam hij met Ad in contact. Die min of meer toevallige ontmoeting leidde tot een prima klik tussen beide mannen, zakelijk en ook persoonlijk. Niet heel veel later kreeg Ramon, die in België in een andere branche werkzaam was, een vacature bij “Ad van Esch, machinale houtbewerking” onder ogen. Hij aarzelde niet lang en belde Ad. De rest is geschiedenis. Ramon heeft in de afgelopen jaren de management-opleiding “Bouw en Hout” afgerond en hij heeft vooral in de praktijk heel veel geleerd van zijn collega’s. Hij heeft ook van klanten, leveranciers en anderen veel op mogen steken, waardoor hij de ontwikkeling van het bedrijf met vertrouwen tegemoet ziet.
Ad en Ramon heffen dan ook het glas op een goede toekomst. Maar dat doen ze niet zonder ook naar de omgeving te kijken waarin ze werken en leven.
“We willen ons juist op dit moment ook inzetten voor een goed doel”, aldus de beide heren. “En dat doel is de Stichting Quiet uit Tilburg”. De Udenhouter Ralf Franken is bestuurslid van Quiet Nederland. Hij legt uit dat Quiet zich bezig houdt met armoedebestrijding. Men maakt vooral basale activiteiten voor minder goed bedeelde mensen mogelijk. Naar de kapper gaan; Op een terrasje zitten; Eindelijk eens een cadeautje mee kunnen nemen op verjaardagsvisite bij je zus.
“Ad van Esch, machinale houtbewerking” draagt alle giften die zijn ontvangen naar aanleiding van het jubileum en de directie-wisseling over aan Quiet. Dat levert de Tilburgse stichting € 3.035,- op. En daar blijft het niet bij. Het bedrijf van Ad en Ramon verdubbelt dat bedrag, waardoor Quiet 6070 Euro meer te besteden heeft.
Nu kan de sfeer van de avond niet meer kapot. Zelfs niet als er een ontslagen, ontevreden ex- medewerker op het podium verschijnt. De arme man wordt hilarisch gestalte gegeven door tonnepraoter Ton Brekelmans, die subliem de lachspieren van de aanwezigen in werking zet.
Tenslotte wenst “De Wegwijzer” haar trouwe adverteerder “Ad van Esch, machinale houtbewerking” veel succes toe. Ook wensen wij Ad van Esch en zijn vrouw Ell, alsmede Ramon Vromans en zijn vrouw Monique een goede toekomst toe.

Tekst: Jan de Kort; De Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders; De Wegwijzer

Boomplantdag langs het Pauwelspad

Het Pauwelspad is een rondgaande wandelroute van 34 kilometer dat grotendeels door Landschapspark Pauwels loopt. Schoolkinderen zouden in december helpen bij het planten van bomen in het kader van het herstellen van historische populierenlanen. Het weer was toen zo slecht en de grond bevroren, dat dit niet kon. Die bomen zijn inmiddels al lang geplant. Opnieuw is er nu een boomplantmoment geweest langs het Pauwelspad en wel op 13 april langs het Pauwelspad, nabij Quirijnstokstraat 7, Tilburg. Hoewel het inmiddels april is en we dan allemaal verlangen naar en hopen op voorjaarsweer, was het koud met veel wind. Gelukkig was het wel droog. Een diversiteit aan bomen komt er langs dit deel van het Pauwelspad. Geplant zijn: inlandse eiken, ruwe berken, fladderiepen, zwarte populieren en haagbeuken.

Aan Rik Grashoff, wethouder van de gemeente Tilburg was de eer gegund om samen met de initiatiefnemers de eerste fladderiep te planten. Aanwezig bij dit feestelijk moment waren vertegenwoordigers van de Stichting Nieuwe Warande, de werkgroep Pauwelspad, de gemeente Tilburg en de dorpsraad van Udenhout. De variëteit in bomen maken het gebied aantrekkelijker en groener en het wandelpad nog meer uitnodigend. Gezien de ambities voor de toekomst zullen er nog veel meer bomen geplant worden. Mooi om deze eerste keer te markeren en vast te leggen.

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

De bijzondere hobby van Josephine McVean

Glaskunstenares
In de kamer hangen een paar mooie kleine schilderijtjes waarbij de verf op glas is aangebracht. Die zijn van haar opa en daar is de belangstelling voor glaskunst bij Josephine gewekt. Het creatieve en de glaskunst zit in haar familie, want niet alleen haar opa beoefende die kunst, haar tante ook. Naast de schilderijtjes zien we diverse glaskunstobjecten in haar huis. Josephine beoefent verschillende vormen: glas in lood, brandschilderen en fusen.
Allereerst glas in lood Het moeilijkst is het ontwerp: welke afbeelding, welke vormen en welke kleuren? Vervolgens de verschillende stukken gekleurd glas in een H-profiel van lood zetten. Het is millimeterwerk! Veel glas in lood vinden we in kerken. Dat zijn vooral Bijbelse voorstellingen in zowel klassieke, als moderne stijl. Een voorbeeld van haar werk is te zien in het kapelletje in de Schoorstraat waar Josephine een nieuw raam heeft gemaakt nadat dit bij een inbraak kapot was gemaakt. Deels is dit ook gebrandschilderd. Bij brandschilderen werk je met glaspoeders die je mengt met een vloeibaar medium, dan worden daarmee de lijnen, met penselen of kroontjespennen lijnen opgezet van de afbeelding, daarna de schaduwen en als laatste de kleuren. Bij iedere handeling wordt verschillend gewerkt met tamponeer kwasten, penselen, kroontjespennen, tandenstokers etc. om weer verf weg te halen op plaatsen waar niets mag zitten. Telkens wordt het in de glasoven gebrand en dat gebeurt per kleur op een andere temperatuur variërend van 700 tot 430 graden. Gemiddeld 5 tot 10minuten per kleur. Het moet vervolgens ongeveer 20 uur afkoelen. Dit alles komt heel nauw. Josephine heeft werk dat wel 11 maal dit proces heeft doorlopen. Iedere keer is er kans op breuk en dan moet je helemaal opnieuw beginnen. Het is een zeer intensief proces met een enorme tijdsinvestering. Een werk is onbetaalbaar als alle uren geteld worden. Josephine laat foto’s van haar vele gebrandschilderde objecten zien. Geboortekaartjes zijn een dankbaar thema voor een mooie brandschildering.
Een laatste vorm van glaskunst die zij beoefent is fusen. Daarbij worden verschillende glasstukjes samengesmolten. Je krijgt variatie door verschil in kleur en de mate waarin de verschillende stukjes in of net aan elkaar worden gesmolten en of verschillende lagen wel of niet meer te zien zijn.
Een voorbeeld van een combinatie van verschillende technieken is het monument voor ongedoopte kinderen op het kerkhof van Udenhout, wat zij samen met Hans van Oene heeft gemaakt. Hans heeft het metalen deel voor zijn rekening genomen en Josephine heeft het glas gemaakt met de technieken fusen en brandschilderen.
Naast heel arbeidsintensief is het ook een hobby die heel veel verschillende materialen vraagt. In haar atelier zien we allerlei stukken glas in verschillende kleuren, tientallen potjes met glaspoeders, gereedschap en andere materialen om mee te fusen en natuurlijk de glasoven die tot ca. 1050 graden verhit kan worden. In dit atelier geeft Josephine regelmatig workshops en deelt zij haar kennis en enthousiasme voor de glaskunst. Velen in Udenhout hebben op die manier kennis kunnen maken met een bijzondere kunstvorm.

Tekst: Wima de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Van opticien tot bierbrouwer en pastoor

40 jarig priesterjubileum Pastoor Looijaard

Pastoor Looijaard vertelt me in een geanimeerd gesprek dat hij geboren is in 1946 in Gouda als zesde kind uit een gezin van acht kinderen. Hij werd vernoemd naar Heeroom en Peetoom Pater Godfried, Trappist in de Abdij van Koningshoeven. Omdat zijn moeder graag terug wilde naar haar geboortegrond in Brabant, verhuisde hij na zes weken al naar Tilburg. Hij voelt zich dan ook Tilburger.
Opgegroeid in het Roomse Rijk was hij als jonge jongen al actief in de kerk als misdienaar en in het kinderkoor. “Als er iets te doen was, was ik in de kerk te vinden”. Na de lagere school en de MULO was de vraag van vader: “Wat wil je nou worden?” Het antwoord kwam snel en duidelijk: “ik wil priester worden”. Daarop ging Pastoor naar het Damiaancollege in Sint Oedenrode, maar hij had zoveel heimwee naar het gezin en de vrienden thuis, dat vader hem na een half jaar op kwam halen. Wat nu? Een vriend van vader raadde hem aan om opticien te worden. En zo geschiedde. Pastoor woonde en werkte 12 jaar lang als opticien in het filiaal van firma Eekelaar aan de Bredase weg.
De jaarlijkse bezoeken van het gezin aan Heeroom Godfried spraken Pastoor enorm aan. Toen Heeroom verhuisde naar Kenia om daar een abdij te stichten, ondernam Pastoor met een vriend de reis naar Kenia. “Op Safari gaan was leuk, maar ik was het meest gelukkig in de abdij”. Als jongeman nam hij ook meerdere malen deel aan retraites in Koningshoeven. Toen hij met zijn toenmalige vriendin een keer de mis in Koningshoeven bijwoonde kwam hij tot het besef: “hier hoor ik thuis”. Pastoor ervoer dit als een roeping van Godswege. Zonder medeweten van zijn ouders sprak hij met de abt af dat hij zou intreden op 20 augustus, het feest van de Heilige Bernardus. Maar hoe moest hij het zijn ouders vertellen? Gelukkig stelde zijn vader hem de vraag: “Wat ben je toch allemaal van plan? Jij wilt naar de Trappisten!” Pastoor was stomverbaasd en kon volmondig “Ja” antwoorden. “Zeg dat dan”, was de eenvoudige reactie van zijn vader. Er viel een last van zijn schouders toen pastoor langzaam afscheid nam van al zijn bezittingen en zijn werk. Na de kleine en grote Professie volgde de Diaken Wijding door bisschop Bluyssen. Die vroeg hem wanneer de priesterwijding zou zijn en meteen werd Beloken Pasen in het volgende jaar afgesproken. Door ziekte van Bisschop Bluyssen werd Pastoor uiteindelijk priester gewijd op 17 april 1983 door Aardsbisschop van den Hurk uit Medan Indonesië en volgde de eerste mis in de Sacramentskerk in Tilburg. Nu 40 jaar geleden.
Pastoor werd aangesteld als begeleider van de novicen (Novicen meester) en doceerde aan de novicen en aan de studenten van het Seminarie (den Bosch) samen “Inleiding in het Oude en Nieuwe Testament”. De abt van het klooster vroeg hem daarnaast om laborant te worden in de Brouwerij. Hij ging in de leer in de Abdij van Westmalle en Vleteren en onder zijn leiding kwam het nieuwe Brouwhuis tot stand. Door deze werkzaamheden was hij veel weg van het klooster en uiteindelijk vroeg hij aan bisschop Ter Schuure of hij naar het bisdom kon komen. Hij werd aangesteld als pastoor in Boekel, volgens het bisdom een van de mooiste parochies, en later ook in Handel en Odiliapeel. Hier werkte hij 12 jaar met veel plezier. De Vicaris Generaal vroeg hem als pastoor in Vught (te “stads” volgens pastoor) en later in Kaatsheuvel ( te “druk”), maar uiteindelijk vroeg Bisschop Hurkmans hem in 2003 om de leeggevallen plek in Udenhout op te vullen. In September alweer 20 jaar geleden. “Ik heb er nooit spijt van gehad” aldus Pastoor. ”Ik werd gastvrij ontvangen en was meteen verliefd op de kerk. Voordeel was ook dat ik weer dicht bij Tilburg was, bij familie en vrienden”. Nog altijd heeft hij contact met parochianen uit Boekel, maar dit is zijn plek geworden. “Ik ben echt een zondagskind, een gelukkig mens”.
Op zondag 16 april wordt het jubileum van Pastoor gevierd met een plechtige eucharistieviering om 10.00 uur in de Sint Lambertuskerk, met medewerking van GKU (Gemengd Koor Udenhout), Harmonie MVC en de Gilden van Udenhout. Aansluitend is er een receptie in ’t Plein, waarvoor u allen van harte uitgenodigd bent.

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s : Henny Schilders, de Wegwijzer

Foto van de maand maart 2023 van “Fotoclub Focus Udenhout”

Als foto’s van de maand maart 2023 van “Focus op Nederland” is in de categorie iris-fotografie met een meerderheid van stemmen gekozen “iris” van Connie Slenders uit Udenhout. We feliciteren Connie met het maken van deze mooie foto.

Namens Fotoclub Focus Udenhout,
Peter van Kollenburg

Ter informatie:
De jaarlijkse foto-expositie van Fotoclub Focus Udenhout gaat voor het eerst na de corona periode weer van start op 20, 21 en 22 oktober 2023, in het Atrium van de Eikelaar te Udenhout.

Drie voorstellingen van Theatergroep Udenhout

Corona gooide driemaal roet in het eten en daardoor is het vier jaar geleden dat er een toneelvoorstelling van Theatergroep Udenhout was. Maar afgelopen week dan ook meteen driemaal. Donderdagmiddag de generale repetiti e bij de jaarvergadering van Contact 50, waar veel ouderen het publiek vormden. Vrijdag- en zaterdagavond de voorstellingen in ‘t Plein. De vrijdagavond was al snel uitverkocht en de zaterdag nagenoeg. Dat betekent dat de twee voorstellingen bijna 300 bezoekers trokken. Een teken dat niet alleen de spelers, maar ook het publiek ernaar uitkeken. Je zag hele vriendengroepen en families die de gelegenheid hadden genomen om hier een avondje uit van te maken. Bijzonder was dat de schrijver van “Computerperikelen op de boerderij”: Peter Damen, een van de voorstellingen heeft bijgewoond. De toneelvoorstelling bestond uit twee humoristische eenakters.

Er Lekker even uit
Het regent al weken op de camping en de caravan van Cora (Esther de Klerk) en Wim (Nol Luijbregts) heeft zijn beste ti d gehad. De ouders van  Cora komen op bezoek. Opa (Clemens Schoonus) is Wims werkgever en Cora vindt dat haar man een beter salaris verdient. Oma (Corrie Snoeren) is nogal bezorgd want opa is pas ontslagen uit het ziekenhuis na een prostaatoperatie. Terwijl dochter Willeke (Yvette van den Bersselaar) nergens zin in heeft zoeken de mannen gezelligheid in de drank en de buurvrouw (Joke Kemps). Maar de alcohol maakt al snel de tongen los.

Computerperikelen op de boerderij
Boer Krelis (Clemens Schoonus) ontkomt er niet meer  aan, zeer tegen zijn zin moet ook hij aan de computer. Boer Krelis en zijn vrouw Mien (Corrie Snoeren) hebben er geen enkel verstand van en ze roepen de hulp in van computerverkoper Karel-Jan (Rob van der Meijden). De verwikkelingen beginnen pas goed als de zus van Mien, de non Festia (Tineke Robertz), plotseling aan de deur staat. Als Trudy (Esther de Klerk), een oude kennis van Mien, daarna ook nog opduikt wordt het boer Krelis allemaal te veel. Het publiek genoot ervan. Een avond lachen daar is men voor gekomen en dat heeft men gekregen. Gezien het enthousiasme van de spelers en het publiek zal de Theatergroep Udenhout zich inspannen voor meer voorstellingen in de toekomst. Een uitbreiding van spelers zou daarbij heel wenselijk zijn.
Voor iedereen die na deze avond belangstelling heeft; neem contact op met Clemens Schoonus, tel: 0620858058. Hij kan je meer vertellen over de theatergroep.

Tekst: Kristel Teunissen, Theatergroep en Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Kees van Kempen: De Brabantse geschiedenis in Udenhout en Biezenmortel

Bij gelegenheid van zijn 70-ste verjaardag is op 30 maart door Kees van Kempen, voorzitter van Erfgoedcentrum ’t Schoor en secretaris van  Brabant Heem, het boek De Brabantse geschiedenis in Udenhout en Biezenmortel gepresenteerd, en het eerste exemplaar uitgereikt aan Burgemeester Weterings. Het boek is tot stand gekomen i.s.m. het schrijversteam van ’t Schoor.

Kees geeft aan altijd al wel interesse in geschiedenis gehad te hebben. Bij het 100-jarig bestaan van het kerkgebouw in Udenhout in 1991 werd hem gevraagd om een boekje uit te brengen. In 1992 gevolgd door de vraag van Pater Monaldus om samen met Kees van den Bersselaar, Harrie van den Bersselaar, Frans van Iersel, Annie van Roessel-Kolen en Frank Scheffers een boek te schrijven over de kerk in Biezenmortel. Hiermee was het ontstaan van het schrijversteam een feit.

Ruim 6 jaar geleden volgde Kees een cursus aan de Universiteit van Tilburg over de geschiedenis en de cultuur van Brabant. Kees leerde om met Brabantse ogen te kijken naar de (Brabantse) geschiedenis, een ander perspectief, een geweldige ervaring. Op dat moment ontstond het idee om een boek te schrijven over de concrete gevolgen van de algemene (Brabantse) geschiedenis voor Udenhout en Biezenmortel.

Kees vertelt dat de Gouden Eeuw in de Nederlanden helemaal geen Gouden Eeuw voor de Brabanders was. Holland investeerde niet in Brabant, integendeel, de 17de eeuw was hier in Brabant een langdurige periode van hele grote armoede. De Brabantse Gouden eeuw was van pakweg 1450 tot 1550. Het Hertogdom Brabant kende in die jaren een bloeiende economie en cultuur (Jeroen Bosch) en Den Bosch was een welvarende, invloedrijke stad, ook wel “het kleine Rome” genoemd.
De Tachtigjarige oorlog was voor Brabant een vreselijke tijd. Oisterwijk, waar Udenhout onder viel, werd meerdere malen platgebrand. In de analen van de Belastingdienst staat geschreven dat Udenhout in 1584 niet executabel was, geen inkomen, geen vermogen had. Kees vraagt zich af wat er met de families in Udenhout in die tijd gebeurde. Hoe overleefden ze, of zijn ze naar elders gevlucht?

Al met al heeft de jarenlange studie van Kees geresulteerd in een prachtig, vlot geschreven boek, rijk geïllustreerd door Kees van Baest. Jan van
Oevelen zorgde voor de inkleuring van oude zwart-wit foto’s, waardoor ze meer tot de verbeelding spreken. De mooie lay-out werd verzorgd door
Arjan Robben. Het boek is een aanrader voor iedereen, die geïnteresseerd is in de levens van onze voorouders in Udenhout en Biezenmortel. Het boek is te koop voor 25 euro bij ’t Schoor.

Bij de boekpresentatie (voor genodigden) heeft Kees, als inspirerende voorzitter van ’t Schoor, ook aandacht gevraagd voor “zijn” Erfgoedcentrum. ‘t Schoor is gevestigd in het monumentale pand Schoorstraat 2 op de eerste en tweede verdieping. Inmiddels is uit giften een traplift aangeschaft naar de eerste verdieping. Oudere bezoekers, die minder mobiel zijn, hebben moeite om de tweede verdieping te bereiken. Kees heeft zijn genodigden een bijdrage voor een traplift naar de tweede verdieping gevraagd. Kees helpt ’t Schoor met zijn bijdragen dus niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk “in de lift”.

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Wil Haans geëerd voor zijn grote verdiensten voor Contact 50 (KBO)

Tijdens de Algemene Jaarvergadering van Contact 50 is aftredend bestuurslid Wil Haans onder luid applaus geëerd met De Zilveren Speld met Gouden Hart van KBO Brabant. De speld werd hem opgespeld door Frans Maas, bestuurder van KBO Brabant. Frans Maas roemde in zijn toespraak de vele activiteiten van Wil, die in 2012 secretaris werd van toen nog KBO Udenhout, maar sinds die tijd op een actieve en inspirerende manier vorm en inhoud gegeven heeft aan vele functies binnen de KBO.

Ria Monsieurs van Kring Tilburg gaf aan dankbaar te zijn voor alles wat Wil betekend heeft , ook voor Kring Tilburg. Ze konden altijd een beroep op hem doen en hopen dat te kunnen blijven doen.

Henk Kuypers, voorzitter van Contact 50 noemde Wil “een stofzuiger op het middenveld” en vergeleek hem met de oud voetballer Willy van de  Kerkhof. Wil nam alle opengevallen functies binnen Contact 50 er meteen bij. Alles wat bleef liggen, pakte hij op. Een duizendpoot, onmisbaar voor het bestuur.  Volgens Henk genoot Wil van alle activiteiten van de vereniging en nam hij aan de meeste activiteiten deel.

Wil was, naast secretaris, ook tijdelijk penningmeester. Hij was contactpersoon voor de leden en het bestuur en coördinator PR. Hij verzorgde het Jaarboek en het maandelijks magazine “Contactueel”. Op ICT gebied was Wil een vraagbaak , ook voor Kring Tilburg. Hij was mede initiatiefnemer van “’t Koffiemomentje” en het “Repaircafé” en was hier nauw bij betrokken.

In zijn dankwoord liet Wil blijken dat een groot deel van zijn leven in de afgelopen jaren inderdaad draaide om Contact 50. Dat kon hij alleen maar doen omdat zijn echtgenote José hem daar alle ruimte voor gaf. De bloemen, die Wil in ontvangst had genomen, gaf hij dan ook dankbaar aan haar door. Wil vertelde een groot voorbeeld gehad te hebben aan zijn moeder, die door haar bestuurswerk, ook een speld van KBO verdiende (“we hebben er nu dus twee thuis liggen”) en 100 jaar geworden is. Ook dat voorbeeld wil hij graag volgen.

Wil wil graag betrokken blijven bij Contact 50. Hij gaf aan dat bestuur en leden altijd een beroep op hem kunnen doen en sloot af met een “Tot ziens bij de fietstocht van komende maandag”, de eerst volgende activiteit van Contact 50. Het secretariaat van Contact 50 zal overgenomen worden door Ans van Erven. Ton de Jong gaat de PR doen. Voor activiteiten en beweging tekent Mia van Ingen. Contact 50 is nog op zoek naar een coördinator voor de culturele activiteiten. Met het vertrek van Gerda Coret is deze functie vacant. Contact 50 doet hierbij een oproep aan geïnteresseerden om
zich te melden.

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Energie besparen op school doe je zo

Stichting Green Deal is in de groepen 7 en 8 van Basisschool de Wichelroede gestart met een scholenproject: de Energiezuinige School. In het najaar is Basisschool de Mortel aan de beurt. Het project (5 lesblokken van anderhalf uur) draait om bewustwording hoe zuinig om te gaan met energie binnen de school. Ook wordt gesproken over vormen van duurzame energie en een gezonde leefomgeving. Het project wordt afgesloten met een eindpresentatie door de leerlingen (op 14 april) voor ouders, opa’s, oma’s en andere geïnteresseerden uit het dorp. In deze presentatie laten de kinderen zien hoe een imaginair nieuw te bouwen school in 2030 eruit kan zien. De nieuw te bouwen school moet zo energiezuinig mogelijk zijn. De energie, die nodig is, moet in, op en rondom de school opgewekt worden. De presentatie kan bestaan uit een tekening, moodboard, maquette, lied etc.

Ik mag aansluiten bij een van de lessen in de klas van meneer Martin. In het Leerlandschap van school gaan de leerlingen enthousiast aan de slag met een proef, aangestuurd door gastdocent Jeroen Jansen en kierenjager Johan Schapendonk. In groepjes van 3 zoeken de leerlingen met een warmte camera in de ruimte naar kieren en naden, waardoor koude lucht naar binnen stroomt. Koude lucht kleurt in de warmtecamera blauw. Met tape worden vervolgens alle kieren en naden dichtgeplakt. Zoals verwacht geeft de camera nu veel minder blauw aan. De kinderen leren zo dat het zinvol is om, waar nodig, in huis en school tochtstrippen aan te brengen en deuren bijvoorbeeld goed sluitend te maken.
Als ik de leerlingen vraag wat ze van de les vinden geeft Daan aan de lessen leuk te vinden. Mats vindt deze les beter dan een gewone les. Anouk vindt het leuk dat ze proefjes mag doen.

Terug in het eigen klaslokaal zijn 1 koffiekan en 2 thermoskannen gevuld met heet water. Bij een van de thermoskannen is de deksel weggelaten. De tweede thermoskan is goed afgesloten. Na een poos gaan de leerlingen meten hoe warm het water is in alle 3 de kannen. Zo leren ze wat isolatie doet.
Niet alleen in de koffie-/thermoskannen, maar natuurlijk ook in hun huis en op school. Maar de kinderen leren ook dat we ons huis en de school niet helemaal “potdicht” kunnen maken om warmte te sparen. Goede ventilatie is nodig voor een goede, gezonde luchtkwaliteit binnen (gemeten met een C0-2 meter).
Jeroen vertelt over duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen en warmtepompen (met warmte uit de aarde of buitenlucht). De warmtepompen kunnen ook gecombineerd worden met goede ventilatie systemen (wel of niet met warmteterugwinning).
Wanneer vervolgens op werkbladen aan de leerlingen gevraagd wordt welke combinatie van warmtepomp en ventilatiesysteem het meest zuinig is (wat betreft warmte en elektrische stroom) en welke combinatie het meest gezond is (luchtkwaliteit), blijkt dat nog niet zo eenvoudig te zijn.
Gelukkig kunnen Jeroen, Johan en Martin helpen bij het vinden van de juiste antwoorden.

Basisschool de Wichelroede is bezig met de aanleg van een nieuw ventilatiesysteem. Aan het eind van de les en de schooldag wordt aan de leerlingen de opdracht meegegeven om na te vragen voor welk systeem de schoolleiding gekozen heeft. Ze zullen het vast en zeker wel te weten komen!

 

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Vrijwilligers Mariakapel Schoorstraat in het zonnetje, sorry de regen…

Rondom het Mariakapelletje aan de Schoorstraat is de lente voelbaar en zichtbaar, ook al regent het vandaag. De bosanemonen steken hun kopjes uit en over een poosje zullen ook de boomkikkers weer te horen zijn. De vrijwilligers van het kapelletje hebben ook “de lentekriebels” en hebben zich verzameld voor een grote schoonmaakbeurt. De “sacristie” wordt uitgeruimd en schoongemaakt, het altaar met het beeld van moeder en kind wordt blinkend opgepoetst. Zitbanken, vloer alles krijgt een beurt. Buiten wordt de grond rondom de kapel opnieuw geëgaliseerd. Met kruiwagens wordt zand uit de Brand aangevoerd om kuilen te dichten.

De vrijwilligers groep is vorig jaar, na een oproep in de Wegwijzer, aangevuld tot een groep van 10 personen. Maria Mescher (haar vader schonk de grond voor de kapel) ging vroeger al met haar moeder mee om het kapelletje te verzorgen. Nu is ook dochter Carla, soms samen met haar zoon, actief. Jan van Groenendaal en Marina de Werdt zijn al heel lang “bij de club”. Jos

Smits, Bart Heuvelmans, Toos van de Bruggen, Diny Broeders, René Bink en Ton de Jong completeren de groep. Zij zorgen per toerbeurt een volle week voor het kapelletje. Ze openen en sluiten dagelijks (de kapel is open van 10-18.00 uur, in de zomermaanden ook wel wat langer, in de winter tot zonsondergang). Zij verzorgen de bloemen en kaarsjes en halen het geld uit de safe, waarmee uit de kaarsenmakerij van ASVZ weer nieuwe kaarsjes gekocht worden. Ze raggen de spinnenwebben weg, vegen en dweilen de vloer, rapen de prulletjes rondom de kapel op, vegen het stoepje en blazen het overtollige blad weg.

In de Meimaand werd vroeger dagelijks het rozenhoedje gebeden in de kapel. Het klokje werd geluid om de mensen uit te nodigen. Sinds corona gebeurt dit niet meer en wordt het rozenhoedje gebeden in de Eikelaar.

In voorgaande jaren werd er meerdere keren ingebroken in de kapel, waarbij ook een van de glas in lood ramen werd vernield. Gelukkig werd door Kees van Esch een glas in lood raampje gevonden uit het Karmelietenklooster in Haaren en kon het op maak gemaakt worden door José Mc Vean. Het raam, voorstellende een fenix, die uit de as herrijst, is gemaakt door kunstenaar Luc van Hoek, die ook het Mariabeeld in de kapel vervaardigde. De vrijwilligers hopen dat de kapel voortaan gevrijwaard blijft van inbraken. Aan hun goede zorg voor het kapelletje zal het zeker niet liggen.

 

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer