De woningen van Berk en Hout komen op een bijzondere plek!

Triborgh Gebiedsontwikkeling gaat aan de rand van Udenhout (aan de Udenhoutseweg) 74 moderne woningen realiseren verdeeld over drie nieuwe boerenerven. Vorig jaar zijn op de locatie van dit project Berk en Hout archeologisch waardevolle sporen gevonden. Begin oktober is er een archeologisch onderzoek gestart dat tot eind november zal duren en uitgevoerd wordt door Archol uit Leiden, onder toeziend oog van de gemeente archeoloog Guido van den Eynde.

Er wordt gewerkt zowel met een kraan (voor het grote grondverzet) als met de hand en de troffel (voor het fijne werk).

De eerste week veldwerk leverde meteen een verrassing op, namelijk de sporen van (een deel) van een boerderij en een schuurtje dat men ook wel “spieker” noemt uit de Romeinse tijd (0-400 na Chr). Dit is opnieuw een aanwijzing dat de regio ook in deze periode werd bewoond, een gedachte waar lang aan getwijfeld werd. De Romeinse perceelgrenzen zijn erg interessant omdat zij informatie opleveren over de begrenzing van het erf en hoe het omringende landschap verder was ingericht. Mogelijk wordt in de komende weken duidelijk of het om een geïsoleerd erf gaat of dat er sprake is van een nederzetting.

Naast de sporen van een Romeinse boerderij is er een zogenoemd “urnenveld” gevonden, een prehistorisch grafveld met crematiegraven. Dit lijkt te dateren in de late bronstijd van de vroege-en midden ijzertijd (1100-500 voor Chr). Dit prehistorisch urnenveld is niet het enige dat bekend is uit de regio Tilburg, maar wel het eerste dat volgens moderne wetenschappelijke standaarden en over een groot oppervlakte wordt onderzocht.

Na afloop van het veldwerk volgt nog een maandenlang onderzoekstraject van alle archeologische opgravingsgegevens. Bij dit vervolgonderzoek is een grote groep van internationale specialisten betrokken die vaak met zeer moderne technieken aan de hand van de vondsten antwoorden trachten te vinden op vragen die kunnen variëren van in welk type landschap het grafveld en de bewoning lagen, hoe oud de graven precies zijn, wat de samenstelling van de bevolking was waarvan de overledenen gecremeerd zijn, misschien wat hun onderlinge familie relaties waren, tot zelfs welke houtsoorten werden gebruikt voor de brandstapels van de crematies.

De geplande rondleidingen over de opgravingen, waarvoor Heemkunde kringen, archeologische clubs, maar ook belangstellenden waren uitgenodigd zijn jammer genoeg geannuleerd in verband met de aangescherpte corona maatregelen. Via de website https://berkenhout.nl/nieuwsflits-archeologie/ informeert de archeoloog van de Gemeente Tilburg u graag over de vorderingen bij de opgravingen.

Nelleke Sträter,
correspondent De Wegwijzer

Ook weer een minuut stilte in Udenhout

Het is goed te zien dat er op 4 mei om 19.00 uur steeds meer mensen tijd maken om even langs het kerkhof in Udenhout gaan, om daar de dodenherdenking bij te wonen.
Al enkele jaren organiseert Udenhouts Belang in samenwerking met ’t Schoor deze herdenking. De eerste jaren gebeurde dat bij het kapelletje aan de Schoorstraat en sinds enkele jaren op het kerkhof achter de kerk. De basisscholen in Udenhout hebben verschillende monumenten in Udenhout ‘geadopteerd’ en verzorgen ieder jaar ook een herdenking bij die monumenten. De achthoevenschool heeft de 4 mei herdenking dit jaar voor haar rekening genomen.
Er worden daar bloemen gelegd bij de graven van drie gesneuvelde soldaten. Dit wordt ieder jaar gedaan door drie leerlingen van een Udenhoutse basisschool. Nadat deze drie leerlingen een gedicht hadden voorgelezen, gingen ze samen met Frans Goossens (’t Schoor) en Peter Hutten (dorpsraad) een drietal kransen leggen op de graven van de soldaten.
Henrie Cuijpers blies ondertussen ‘The Last Post’ en de namen van de in Udenhout gesneuvelde soldaten werden voorgelezen. De beide gildes uit Udenhout brachten ook een vendelgroet.
De drie leerlingen die dit jaar namens de scholen de bloemen gelegd hebben waren Yaniek van de Leur, Suus Roosen en Anna van Zandbeek.
Ook volgend jaar zal er weer een herdenking plaats vinden waar u alle bij aanwezig mag zijn.

Heemcentrum ’t Schoor sprokkelt al 15 Sprokkels bij elkaar

Al 15 jaar wordt er door heemcentrum ’t Schoor ieder jaar een ‘Sprokkels’ uitgegeven. Ook dit jaar zijn er weer verschillende verhalen bij elkaar ‘gesprokkeld’ en is er weer en mooi naslagwerk ontstaan waarin vele verhalen uit de geschiedenis van Udenhout en Biezenmortel verteld worden.

Voor Sprokkels 16 zijn inmiddels ook al verschillende verhalen binnen, waardoor de Sprokkels voor 2019 ook al weer gevuld lijkt. Bent u ook nog van plan een ‘sprokkel’ te schrijven, dan kan dat natuurlijk. Sprokkels 17 en de volgende zouden daarmee ook al weer bijna een feit zijn.

Sprokkels 15
Tijdens de presentatie van Sprokkels 15 in ’t Plein op vrijdag 16 maart, nam Kees van Kempen een volle zaal mee door het nieuwe boekje.
Naast het jaarlijks terugkerende gesprek tussen Pietje Paas en Hannes d’n Haomer, zijn er dit jaar sprokkels te vinden die gaan over Anna van Erp, de pastoorsmeid van pastoor Prinsen.
Gaat er een heel hoofdstuk over de koekloterij op de Udenhoutse Kermis en dan met name over het onstaan van deze traditie.
De familie Bertens komt in deze Sprokkels ook ruim aan bod. Het gezin uit de Waalwijkseweg telde naast pa en ma 4 zonen en 4 dochters.
Andere Sprokkels gaan over de familie Danklof en over de broers Coppens.
En dan hebben we verschillende onderwerpen die in deze Sprokkels staan nog niet vermeld.
Hiervoor moet u de Sprokkels toch echt zelf aanschaffen en kunt u gaan genieten van de mooie verhalen over stukjes geschiedenis van Udenhout.

Eerste Sprokkels 15 
De eerste Sprokkels werd dit jaar uitgereikt aan Bert van Asten als blijk van waardering voor zijn inzet voor heemcentrum ’t Schoor en voor een aantal andere verenigingen in Udenhout.

Kinderen BS Achthoeven eren gesneuvelde verzetsman P.W. van Riel.

Afgelopen vrijdag 19 januari was het precies 110 jaar geleden, dat de gesneuvelde verzetsman Piet van Riel in Udenhout geboren werd. Zijn naam hoort dan ook thuis op het gedenkbord van ons Mariakapelletje. ’t Schoor, Heemcentrum voor Udenhout en Biezenmortel had daarom een sfeervolle plechtigheid georganiseerd. Gerard van Alem had de naam op het bord gebeiteld, zodat die door de neef van P.W. van Riel, Ad van de Wouw, onthuld kon worden. Het kapelletje is geadopteerd door BS Achthoeven en daarom droegen Anouk Cuijpers en Cas Moonen hun zelfgeschreven tekst voor. Anouk kroop in de huid van de verzetsstrijder en schreef: “Elke dag was ik bang, maar ik strijd door voor de vrijheid. Maar eigenlijk vooral voor één ding: Vrede voor iedereen en voor altijd.” Cas schreef: ”Oorlog is niet leuk. Er vallen veel doden en mensen worden in treinen gepropt. Nee, oorlog is niet leuk.”
Piet van Riel werkte op Huize Vincentius als tuinman. In 1931 verhuisde hij naar Eindhoven en is daardoor in Udenhout uit beeld geraakt. Op 10 mei 1940 was hij als dienstplichtige samen met Udenhouter Leen Bouwens gelegerd bij de Peel-Raamstelling. Na hun overgave werden beiden als krijgsgevangenen per trein afgevoerd naar kamp Neubrandenburg, dat 110 km ten noorden van Berlijn lag. Half juni 1940 werden zij naar huis gestuurd, waarna Piet in zijn woonplaats Eindhoven in het verzet ging. Op 19 september 1944 sneuvelde hij bij het landgoed Valkenhorst bij Valkenswaard. P.W. van Riel ligt begraven op het Nationaal Ereveld te Loenen. Zijn naam staat ook vermeld op het Philipsmonument en het Bevrijdingsmonument te Eindhoven en in de kapel van de Stoottroepen in Beneden-Leeuwen. Vanaf nu dus ook op het gedenkbord in het Mariakapelletje, zodat we hem niet zullen vergeten.
Henk Peters heeft een artikel geschreven over Piet van Riel en ook over Leen Bouwens. In het 1e artikel staat op blz.11 een interessante foto. Daarop staan Piet en Leen en nog tien andere Udenhouters, die als dienstplichtigen in 1928 ingedeeld werden bij het 17e Regiment Infanterie te Venlo. Hun namen staan onder de foto, maar verdere gegevens zijn er niet bekend van de tien. Wie weet, staat uw (groot)vader wel op deze foto.

Beide artikelen kunt u downloaden. Google: Wiki Udenhout (Portaal:Udenhout-Tilburg Wiki.) Kies: categorie Personen in Udenhout. Zoek dan op achternaam.

Een nieuw boek over het ontstaan van Udenhout

Luud de Brouwer en Frank Scheffers kregen naast de eerste twee exemplaren van het boek, ook een mooie kaart overhandigd.

Wie kan het zich niet meer herinneren, de eerste grondactiviteiten die rond het jaar 1350 plaatsvonden op een een stuk grond, dat zich tegenwoordig Udenhout mag noemen? De eerste Hoeve die gebouwd werden rond het jaar 1350 en het feit dat het centrum van Udenhout in eerste instantie eigenlijk ‘gewoon’ in Biezenmortel lag?
Waarschijnlijk zal niemand het zich nog herinneren, maar dat wil niet zeggen dat we sinds afgelopen weekend er niet van alles over te weten kunnen komen. ’t Schoor heeft namelijk ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het schrijversteam een nieuw boek uitgegeven. En dit boek mag met recht een hele speciale uitgave genoemd worden. Udenhout is het eerste dorp in Brabant dat een zo gedetailleerd beeld heeft gekregen van het ontstaan van het dorp.
Twee erg belangrijke spelers bij het achterhalen van deze informatie zijn Luud de Brouwer en Frank Scheffers (beiden zijn al vele jaren lid van het schrijversteam). Zij zijn allebei met veel enthousiasme in verschillende archieven gedoken en hebben vele bronnen aangeboord om een zo breed en compleet mogelijk beeld te krijgen van de ontstaansgeschiedenis van Udenhout. Samen met de overige leden van het schrijversteam is er een boek geschreven waar heel veel inwoners van het huidige Udenhout en Biezenmortel de komende weken behoorlijk wat leesvoer aan zullen hebben.
Het boek is na afloop van de presentatie al in grote getale verkocht.

Rijen dik in de rij om een boek aan te schaffen

’t Schoor

Met het uitkomen van dit boek is ook maar weer gebleken dat we in ons dorp heel erg trots mogen zijn op deze groep vrijwilligers die om de zoveel maanden een boek afleveren om ons nog meer kennis te verschaffen over de meest uiteenlopende onderwerpen.
Van niet veel dorpen in de omgeving, en ik durf te zeggen in heel Nederland, zal er inmiddels zoveel in verschillende boeken geschreven zijn als in ons dorp.
Of de Luud, Frank, Kees, Lia, Mark, Jozef, Riet, Annie, André, Arjan, Wim, Frans, Lauran, Maris, Bert, Kees en Jan in het jaar 2684 hier ook zo blij mee zullen zijn, zullen we nooit weten. Al het gras (werk) is tenslotte al voor hun voeten weggemaaid.

Eerste exemplaar 41e kalender Dorpsleven uitgereikt aan Zuster Paulino van der Krogt

Woensdagavond 30 augustus presenteerde Stichting Scouting Sint Lambertus Udenhout de 41e editie van de kalender Dorpsleven Udenhout en Biezenmortel. Ook dit jaar is de kalendercommissie er weer in geslaagd een mooie gevarieerde kalender te presenteren.

Ruben van den Broek, secretaris van de kalendercommissie verwelkomde de genodigden. Een speciaal welkom was er voor Zuster Paulino van der Krogt. Daarnaast ook een welkom voor groepsaalmoezenier Looyaard, pastoor van Eijk en leden van de dorpsraad Udenhout. Ondanks de hevige regenval hadden toch ruim 70 gasten de weg naar het Leerlandschap van basisschool De Wichelroede gevonden. Een toepasselijke plaats om de kalender uit te reiken.

Stichtingsvoorzitter Hans van den Bersselaar schonk in zijn toespraak aandacht aan het feit dat de het samenstellen van de kalender geen sinecure is. Toch is het ook dit jaar weer gelukt om een mooie kalender te presenteren. Hij memoreerde de fraters die in Udenhout met het onderwijs zijn begonnen, toen heette het nog de St. Petrusschool. Bijzondere aandacht schonk hij ook aan de vorige directeur Piet Lagarde. Hij was het die met de introductie van het vak techniek landelijke bekendheid vergaarde. Hans tipte de kalendercommissie dat dit ook wel eens een onderwerp voor één van de toekomstige kalenders kan zijn, want een volgende kalender zal er zeker komen.
Daarna nam hij de opmaat naar de aanbieding van de eerste kalender. Dit jaar een vrouw die het voorblad van de kalender siert. In 1964 kreeg zuster Paulino van der Krogt de leiding van bewaarschool Sint Felix, toen nog gevestigd in het Sint Felix klooster aan de Kreitenmolenstraat, waar ook de meisjesschool was gevestigd en zorg aan bejaarden werd verleend. Na de bouw van de Eikelaar in 1968 verhuisden de bejaarden daar naar toe. De slechte staat van het schoolgebouw leidde tot de bouw van basisschool De Achthoeven. Zuster Paulino vertrok met haar team naar het Fonteintje, de nieuwe kleuterschool aan de Koestraat. Door haar centrale rol in het kleuteronderwijs kennen veel Udenhoutse mensen haar. Op haar beurt kende ze ook vele Udenhoutse gezinnen.
Na ruim 20 jaar kleuteronderwijs mocht ze in 1985 met pensioen. Ze bleef daarna nog in het dorp actief in het dameskoor, gemengd koor, de kinderdiensten en liturgiegroep van de parochie.
Het voorblad van de kalender werd op A0 formaat binnengedragen door jeugdleden van Scouting Sint Lambertus waarna Hans het eerste exemplaar aan zuster Paulino uitreikte.
Na de presentatie van de overige foto’s die de kalender sieren was er nog gelegenheid onder het genot van een drankje om na te praten.

Het was weer een geslaagde presentatie en de kalendercommissie gaat nu weer werken aan de 42e editie van de kalender Dorpsleven Udenhout en Biezenmortel.
De nieuwe kalender wordt op woensdag 6 en zaterdag 9 september huis aan huis aangeboden. Op 10 september is hij verkrijgbaar bij de stand van de Scouting op de Unentse Mèrt. Daarna op de bekende verkoopadressen in Udenhout en Biezenmortel.