De bijzondere hobby van Marnix van den Brand

Op de inrit van zijn vorige huis in de van Heeswijkstraat en nu in de Kreitenmolenstraat staan enkele exemplaren van de hobby van Marnix: oude auto’s en in het bijzonder Dafjes en  NSU-tjes. Marnix vertelt hoe hij als vierjarige zijn vader gereedschap aangaf als die aan het sleutelen was aan zijn allereerste auto: een NSU Prinz 4. Misschien is toen bij hem de passie voor oude auto’s ontstaan. Zijn eerste twee auto’s die hij in 1989 kocht: een Daf en een NSU heeft hij nog steeds en die zijn als nieuw. Want dat is wat hij vooral doet: zorgen dat deze oude auto’s blijven rijden. Hij kent deze auto’s van binnen en van buiten en kan alles zelf: zowel motorisch en als plaatwerk. Inmiddels heeft hij er zo’n 25 rijden. Om te zorgen dat ze vooral ook rijden, leent hij ze langdurig uit. Marnix vertelt dat het niet alleen een hobby is, maar dat ze ook direct te maken hebben met zijn werk. Marnix is vakleerkracht autotechniek op het Vadacollege in Boxtel, een school voor leerlingen met gedragsproblematiek. De jongeren op deze school hebben meestal al veel meegemaakt in het leven, leren een vak niet uit boeken en hebben vaak een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen.
Marnix neemt voor zijn vak vaak een oude auto mee als lesmateriaal. Hij heeft dan bijvoorbeeld een keuringsrapport van de APK en 
laat leerlingen zelf een keuring doen en laat hen dan vergelijken. Er is trots en blijdschap als ze veel hetzelfde hebben. Leerlingen die
een auto repareren en ervaren dat na hun reparatie een auto weer prima rijdt, dat stimuleert. Op die manier probeert hij niet alleen
liefde voor auto’s over te brengen, maar leerlingen die geen vanzelfsprekende toekomst hebben zo enthousiast te maken dat ze zich
gaan inspannen om een vak te leren en zo te bouwen aan een toekomst. Voor Marnix is het een hobby om zijn hoofd leeg te maken. Hij
heeft een vaste vond in de week om samen met een neef te sleutelen aan auto’s en die avond is heilig. Op dit moment heeft hij het ook druk met de verbouwing van zijn huis en in de toekomst ook nog een garage, want op dit moment staan zijn auto’s in twee legertenten
achter zijn huis. Auto’s die zo picobello zijn dat ze een garage verdienen. Op de foto is te zien hoe perfect zijn auto’s zijn.

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Mini-bibliotheken in Udenhout en Biezenmortel

Sinds een aantal jaren kun je in allerlei plaatsen in ons land boekenkastjes of mini-bibliotheekjes aantreffen. Ze staan meestal in voortuinen. Ook in  Udenhout en in Biezenmortel zijn ze te vinden. De bedoeling is, dat je gratis een boek meeneemt en dat je er dan een ander boek voor terug zet. Zo kun je allerlei interessante leeswaar tegen komen en raak je van je oude zooi af. En die kan voor anderen weer bijzonder zijn.
Ik ben eens gaan kijken waar in Udenhout en Biezenmortel deze boekenkastjes te vinden zijn. Hier volgen de adressen in Udenhout: Wilgenlaan 18; Heidestraat 30; Berkelseweg c.q. Udenhoutseweg 15 (schuin t.o. “De Stoofpot”); Bereklauw 36; Slimstraat (voor “Parochiecentrum Johannes XXIII”, naast kerk); Kreitenmolenstraat 101; Groenvelde 18; Reyakker 10.
Ook in Biezenmortel staan er twee: Biezenmortelsestraat 12 en op “Landpark Assisië” (t.o. lokaal 12 oftewel het restaurantje staat bij “De Snuffelhal” nog een flinke minibibliotheek).
De meeste van deze boekenkastjes vallen onder het Oisterwijkse initiatief “De Boekenhopper”. Deze kastjes zijn allemaal vervaardigd op Landpark Assisië, waar ze degelijk en duurzaam in elkaar worden gezet en worden geschilderd door bewoners van het landpark onder leiding van vrijwilliger Hans van Rooij. 
Maar er staan ook kastjes in Udenhout die daar zijn gekomen omdat iemand het gewoon leuk vond om zelf de handen uit de mouwen te steken. Zo  timmerden sommige mensen hun kastje naar eigen ontwerp en zetten dat in hun voortuin.
Ik sprak met Mia van Ingen, Reyakker 10. Ze nam zelf het initiatief om met “De Boekenhopper” in contact te komen. Mia werkt voor Prisma en vroeg een van haar cliënten, die mooi kan schilderen, om haar mini-bieb te verfraaien. Mevr. van Ingen heeft plezier in haar boekenkastje en ziet er ook de toegevoegde waarde van in.  “Er wordt veel gebruik gemaakt van mijn bibliotheekje”, zegt ze, “Er worden veel boeken uitgehaald en ingestopt. Momenteel heb ik zelfs overschot aan boeken, die voorlopig liggen te wachten in een paar kratten. Ze komen hier soms zelfs met de auto boeken halen”.
Naast de tien boven genoemde mini-bibliotheken, is er natuurlijk ook onze officiële bibliotheek aan het Tongerloplein. Mini of maxi… de doelstelling is hetzelfde. Mensen uitnodigen om te lezen. Een van de leukste bezigheden in het leven ! Wilt u het aan De Wegwijzer melden als ik per ongeluk een kastje vergeten ben. Dat wordt dan in een volgend nummer van dit blad goedgemaakt.

Tekst: Jan de Kort, De Wegwijzer.
Foto: Henny Schilders, De Wegwijzer.

Buurttuin de Kuil, stand van zaken

Buurt enquêtes, gesprekjes aan de voordeur en een aantal mooie ontmoetingen onder de partytent vlakbij het Kuilpad hebben in oktober 2022 voor de kerngroep Buurttuin de Kuil veel informatie opgeleverd. Er zijn veel ideeën en enthousiaste reacties van wijkbewoners over de Buurttuin binnen gekomen en mensen die mee willen werken. Maar er zijn ook nog allerlei vragen.

Bewonersbijeenkomst 31 januari 2023.
Om u bij te praten over de uitkomsten van de enquête en de verdere plannen, organiseert de werkgroep een bewonersbijeenkomst. Naast informatie over de aan te leggen wadi en een eerste ontwerp van de tuin is er natuurlijk ook ruimte om met elkaar in gesprek te gaan. U bent van harte welkom om 19.30 uur (inloop 19.15 uur) in het Kruisgebouw, Zeshoevenstraat 31 in Udenhout.

Een opfrisser: waarom een Buurttuin in de Kuil?
Startpunt van het hele idee van de Buurttuin is de aanleg van een wadi door de gemeente Tilburg. Een wadi is een opvangplek voor overtollig water. Door de klimaatverandering zijn er steeds vaker hevige regenbuien. Op een aantal plekken in Udenhout en Tilburg zorgt dit voor flinke wateroverlast. Om deze wateroverlast aan te pakken, legt de gemeente wadi’s aan. Aan het Kuilpad komt dus zo’n wadi. Concreet wordt een deel van het weiland afgegraven waardoor daar water in kan stromen en het langzaam in de bodem weg kan zakken. De afgegraven grond wordt gebruikt om het andere deel van het weiland op te hogen. Op dit gedeelte komt de Buurttuin.

Wat is het idee van die Buurttuin?

Een gezellige groene Buurttuin, waarin iedereen kan rondlopen, geur en kleur kan opdoen, mag meewerken en elkaar kan ontmoeten. Voor de kerngroep zijn belangrijke uitgangspunten ontmoeten en samen werken, met respect voor de natuur en de omgeving. Er wordt zo veel mogelijk gewerkt met inheemse en oorspronkelijke beplanting.
Een groep tuinvrijwilligers zorgt voor de Buurttuin, kan gastvrouw/gastheer zijn en is samen met de kerngroep verantwoordelijk voor de tuin. Bezoekers zijn welkom als de poort open is. Ze worden uitgenodigd om een kijkje te nemen, een praatje te maken of om (geheel vrijwillig) een klein klusje te doen.

Geeft zo’n Buurttuin overlast?
Natuurlijk is het tijdens de aanleg van de wadi en de tuin druk met mensen, vrachtwagens en graafmachines. Als de tuin aangelegd is, blijft de aanrijroute naar de Buurttuin langs het Kuilpad met de fiets of te voet. Dat levert voor wijkbewoners geen extra overlast op. De bedoeling is dat de Buurttuin gedeeltelijk omheind wordt en afgesloten als het donker wordt. Er komen geen lichtmasten, geen groeitunnels of tuinkassen. Het wordt een groene oase. Er wordt rekening gehouden met de hoogte van bomen en natuurlijk komen er compostbakken om groen afval te composteren.
Wilt u meer weten over de uitkomsten van de enquête, de plannen en de vervolgstappen? Dan bent u van harte welkom op de bewonersbijeenkomst op 31 januari. Heeft u vragen of opmerkingen, dan kunt u een berichtje sturen aan de contactpersoon van de kerngroep, John Broers via jcm.broers@home.nl.

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer, i.s.m. Pascalle Cup.
Foto: Pascalle Cup, docent MBO Yuverta Tilburg, opleiding Adviseur duurzame leefomgeving.

Veel nieuw(s) in D’n Haozenpot

Na twee bijna carnavalloze jaren…

Op zondagmiddag 18 december werd in ’t Plein de nieuwe prins van D’n Haozenpot bekend gemaakt. Nu was het feit dat Prins Pieter d’n Irste ook dit carnavalsseizoen voor zal gaan, voor vele geen verrassing. Een grote verrassing was wél, dat er dit jaar, na een afwezigheid van ruim 20 jaar, weer een ‘Jeugdraad-van-11′ gevormd is. Daar zijn alle carnaval minnende Haozen en Haozinnen natuurlijk erg blij mee!
“Met momenteel 15 (!) kinderen is de jeugdraad zelfs meer dan volledig! En daar mogen we als volwassenen best een beetje jaloers op zijn” geeft Prins Pieter aan! “Een groep jongens en meisjes die het leuk vinden om in D’n Haozenpot op de scholen, in de Eikelaar, in de horeca en op heel veel andere locaties een beetje carnaval bij anderen te gaan brengen. Keken de volwassenen er ook maar iets vaker op deze manier naar.”

Veranderingen
Er zijn de afgelopen maanden een aantal aanpassingen gedaan binnen de organisatie van het carnaval in D’n Haozenpot.
Het was de afgelopen jaren niet meer voor iedereen duidelijk welke stichtingen er binnen D’n Haozenpot zijn en wat er van die organisaties nu juist wel of niet verwacht mocht worden. Dit is door verschillende personen, uit heel Udenhout, op papier gezet en tijdens een aantal openbare ‘carnavalsvergaderingen’ duidelijk gemaakt. Naar aanleiding van die presentaties zijn er een aantal veranderingen doorgevoerd. Een paar van de belangrijkste veranderingen zijn dat stichting D’n Haozenpot vanaf nu een commissie is binnen ‘SKU’ en dat SKU vanaf nu onder de naam D’n Haozenpot naar buiten zal treden. De twee belangrijkste winstpunten hiervan zijn dat alle neuzen de zelfde kant op staan! En dat iedereen ingang heeft binnen de organisatie van carnaval in D’n Haozenpot. Ook is het bestuur bijna in zijn geheel vernieuwd.
“Dat er binnen verschillende commissies zich al een flink aantal nieuwe vrijwilligers, uit alle windrichtingen, hebben aangemeld, is voor mij een teken dat iedereen er samen weer iets moois van wil maken!”

Een aantal nieuwe items die we tijdens het komende seizoen al gaan zien zijn het carnavalsconcert in samenwerking met de harmonie en de Jeugdraad. En afhankelijk van een vergunning ook de lichtjesoptocht. Deze werd voorheen altijd bij de Kleuven verreden, maar paste daar niet meer op de agenda en werd aan D’n Haozenpot aangeboden. 

“Ik heb er samen met mijn adjudant Hiram en met onze nieuwe jeugdprins Rob d’n Twidde (Rob Lommers) en zijn adjudante Maud (Maud Haans) enorm veel zin om het carnavalsfeest te gaan vieren.
Wij hopen dat jullie er ook allemaal zo over denken en dat we elkaar zeker ergens gaan tegenkomen!”

Alle carnavalsactiviteiten zullen in de activiteitenkalender van de Wegwijzer worden geplaatst en uiteraard ook in De Keutel die dit jaar weer enkele weken voor carnaval uit zal komen!

Tekst: Redactie Wegwijzer
Foto: Fotografie Simone

Goede voornemens voor het nieuwe jaar??

Misschien wel een cursus EHBO volgen bij de plaatselijke EHBO vereniging.

VIJF goede redenen om een basis cursus EHBO te volgen.
1. Kennis over Eerste Hulp Bij Ongelukken is niet alleen handig voor jezelf, je kunt er ook het verschil mee maken voor anderen. Het is altijd handig om te weten hoe je eerste hulp moet verlenen.
2. Wist je dat de meeste ongelukken in en rondom het huis gebeuren? Zo raakt er iedere minuut iemand gewond. Het is het fijn om te weten hoe je jouw kindje, partner, familieleden of wie dan ook kunt helpen bij meestal onverwachte calamiteiten.
3. Heb je een EHBO-diploma op zak? Dan weet jij wat je moet doen bij levensbedreigende situaties. Want wat doe je bijvoorbeeld wanneer iemand een hartstilstand krijgt? Tijdens een EHBO-cursus leer je hoe je moet reanimeren en een AED gebruikt. Hiermee heeft het slachtoffer een aanzienlijk grotere kans om te overleven.
4. Met adequate kennis ben je rustiger in een noodsituatie.
Als je weet hoe je in een crisissituatie moet handelen, ben je vaak rustiger. Je weet immers precies wat er van je verwacht wordt. Niet alleen fijn voor jezelf, maar ook voor het slachtoffer.
Als U vaak betrokken bent, of gewoon als toeschouwer bij sporten van de kinderen is het handig om bij ongelukjes te weten hoe te handelen.
5. Voor sommige beroepen is het verplicht om een EHBO-cursus te volgen. Dit geldt bijvoorbeeld voor leidsters van een kinderdagverblijf, gastouders of kraamverzorgenden. Volg je een EHBO-cursus voor je werk wordt deze meestal vergoed door je werkgever, Wilt U een EHBO cursus prive’ volgen wordt deze meestal vergoed door uw zorgverzekeraar.

Spreekt U dit aan?
Verdere informatie op onze website ehbo-udenhout.nl
U kunt zich ook direct aanmelden voor een EHBO cursus op mailadres; secretariaat.ehbo.udenhout@gmail.com

Bij voldoende belangstelling starten wij weer een EHBO cursus in januari/ februari 2023.

Weer een honderd jarige in Udenhout

Op dinsdag 27 december vierde mevrouw Lucie van de Zilver-de Nijs haar 100 ste verjaardag in Zorgcentrum de Eikelaar. In een gezellig gesprek met haar, na afloop van het feest, geeft ze aan dat ze graag met haar voornaam aangesproken en benoemd wil worden.

Lucie vertelt dat ze wel wat zenuwachtig was voor haar feest. “Ik was bang dat ik ziek zou worden en het niet zou halen, maar ik heb het volgehouden”. Het feest was een grote verrassing. Lucie is flink “in de bloemetjes gezet” en ze heeft naar eigen zeggen genoten van een gezellige middag met medebewoners, met koffie en gebak, een optreden van een muzikant en een bezoek van Burgemeester Weterings. “Hij had niet hoeven komen, maar hij was erg aardig en heeft leuk zitten praten”.

Lucie is geboren in Tilburg en was al in haar vroege jeugd erg sportief. Van haar hobby heeft ze haar beroep gemaakt. Ze volgde de opleiding tot gymnastieklerares bij de KNGV (Koninklijke Nederlands Gymnastiek Verbond), de eerste Gymnastiekbond in Nederland. Ze kan enthousiast over haar beroep vertellen.

Lucie is getrouwd met Ad van de Zilver. Ze hielden allebei erg van de natuur en hebben met hun caravan heel Europa doorgereisd. Met regelmaat bezochten zij hun vrienden in het mooie Zwitserland.

Na de pensionering van Ad zijn ze naar Udenhout verhuisd en later binnen Udenhout van Boterbloem naar Erf.
Toen de gezondheid wat minder werd, zijn ze in Zorgcentrum de Eikelaar gaan wonen. Ad is hier op 95 jarige leeftijd overleden. Lucie heeft het erg naar haar zin in de Eikelaar. Ze geeft aan goed alleen te kunnen zijn. Ze wandelt iedere middag naar het restaurant om daar de warme maaltijd te nuttigen en eet op maandag- en donderdagavond de broodmaaltijd met de medebewoners van de afdeling.
Ze is een trouw lid van de vele wekelijkse activiteiten in huis.

Wanneer ik haar vraag hoe ze zo oud geworden is, komt het antwoord meteen: “veel sporten!”.

De Wegwijzer wenst mevrouw van de Zilver nog vele mooie jaren in goede gezondheid.


Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer

Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Nieuw nummer De Kleine Meijerij..

…verhaalt over boerderij de Molenhoef van Peer van Balkom en over Riek Segers

In het nieuwe nummer 4, jaargang 2022 van het kwartaalblad/vlugschrift van Heemkundekring de Kleine Meijerij schrijft Joost van der Loo over de familie Van Balkom die al vier generaties ‘boert’ op de Udenhoutse Molenhoef, die soms ook wel “de oude oliemeulen’ werd genoemd. Het rijk geïllustreerde artikel beschrijft met name de periode onder de eerste drie generaties: Peer, Piet en Pieter.

Riek “zuster” Segers, oud-wijkverpleegkundige in Berkel-Enschot, overleed 3 december jl. in zorgcentrum de Eikelaar. Zij werd 104 jaar. Anton van Dorp en Rinus van der Loo schreven voor dit nummer een kleine biografie van deze bijzondere vrouw. Wim de Bakker verzorgde haar kwartierstaat.

Kees Welmers vertelt in het interessante artikel ‘Rechtsherstel geconfisqueerd Joods bezit’ over een kwestie die in Oisterwijk in de naoorlogse jaren gespeeld heeft rond het Oisterwijks grondbezit van de Haagse koopman Salomon de Beer. Dat was tijdens de oorlog geconfisqueerd door de Duitsers en kwam na een lange procedure weer terug bij de rechtmatige eigenaars. Het rechtsherstel van joden in de naoorlogse jaren is gebrekkig geweest. Pas later is door diepgaand onderzoek daar meer uitvoering aan gegeven. Maar tot op de dag van vandaag blijft het actueel. In Oisterwijk speelde zoals gezegd de kwestie rond het geconfisqueerde bezit en het rechtsherstel van Salomon de Beer. Het artikel is gebaseerd op recent onderzoek naar deze kwestie.
Theo Cuijpers publiceerde eerder (1991) in het boek ‘Zorgvolle tijden. Oorlogsjaren in Oisterwijk’ over de naoorlogse uitwijzing van de sinds 1923 in Oisterwijk gevestigde familie Stiehl. In dit nummer van De Kleine Meijerij wordt een geactualiseerde versie van dit verhaal gepresenteerd. Daar blijkt uit dat na de oorlog door de toenmalige overheid ook bezit van zogeheten Rijksduitsers in beslag werd genomen en deze personen uitgewezen werden.

Het is alweer even geleden, nl. in 1976, dat er bij een verbouwing op het adres Schoolstraat 31 in Moergestel onder de keldervloer een mysterieus medaillon werd gevonden, met daarop een afbeelding van koning Filips de Vierde van Spanje zoals later zou blijken. Het hoe en wat van dit kleinood wordt op interessante wijze door Gerard Willems beschreven.

Dat archeologie ook de jeugd kan aanspreken wordt duidelijk uit een bijdrage van Anton van Dorp. Hij geeft een beschrijving van een opgraafactiviteit in Esch. Hierbij waren leerlingen van groep 7 en 8 van de Willibrordusschool in die plaats betrokken, en werd een mooie muntenvondst gedaan.

JACE van de Ven geeft in een bijdrage zijn kijk op een nieuwe biografie van Arnold Meijer, de leider van het fascistische Zwart Front. Deze beweging heeft indertijd heel wat stof doen opwaaien. André van Noort is de auteur van dit nieuwe boek over een controversiële figuur, die zelf altijd overtuigd is gebleven van zijn goede bedoelingen.

Verder in deze nieuwe uitgave verschillende korte boekbesprekingen van nieuw verschenen boeken en de gebruikelijke webtip.

De aflevering sluit af met de jaarinhoud van jaargang 73 (2022)

Deze aflevering is voor € 6,00 verkrijgbaar bij FotoGalerie Angelique te Udenhout en Primera in Winkelcentrum Koningsoord te Berkel-Enschot.
Heemkundekring De Kleine Meijerij heeft als werkgebied Berkel-Enschot, Biezenmortel, Esch, Haaren, Helvoirt, Heukelom, Moergestel, Oisterwijk en Udenhout: www.dekleinemeijerij.nl .

Een Vrijwilliger in het Zonnetje

Hier komt het smoeltje van het Winterparadijs vandaan.

Als je op het ijs van het Winterparadijs een koud smoeltje krijgt, ligt dat aan de temperatuur. Maar het Winterparadijs heeft ook nog een ander gezicht. En daar gaat het in dit artikel over. Hoe en waar wordt er voor gezorgd dat dit Udenhoutse mega-evenement goed wordt gezien?
Dat wordt in hoge mate bepaald door zeven enthousiaste mensen. Zij zijn verantwoordelijk voor de P.R. en Communicatie van het Paradijs dat vorige week van start is gegaan en dat door zal lopen t/m 8 januari volgend jaar.
“Wat houdt jullie werk allemaal in?” is mijn vraag. Het blijkt een hele waslijst te zijn. Veel meer dan ik dacht.
De 7 leden van de “P.R. en Communicatie commissie” blijken ook allemaal hun eigen takenpakket te hebben. Samen zorgen ze voor de publiciteit en informatievoorziening, zowel op virtuele media (bijv. de eigen site), als via de traditionele weg (kranten, blaadjes, folders, flyers, toegangs- en schaatskaarten enz.)
Verder kijkt dit 7-tal kritisch naar alle reclame-uitingen. Zo moeten o.a. borden, schermen, banners en alle andere informatiedragers voldoen aan de huisstijl met o.a. het (zelf ontworpen) eigen beeldmerk van het Winterparadijs.
Op de eigen site (www.winterparadijsudenhout.nl) is alles verzameld wat van belang is; achtergronden; actuele informatie enz. In de afgelopen maand is deze site door maar liefst 1234 unieke bezoekers bekeken. Via de sociale media worden voorts alle vragen van het publiek snel en vakkundig beantwoord. En na afloop van deze editie van het Winterparadijs zal een korte “after-movie” te zien zijn van het voorbije spektakel en worden de nieuwe data bekend gemaakt voor “Winterparadijs ’23/’24”.
Ik praat met drie commissieleden. Dat zijn Eugenie van der Meijden, sinds een paar maanden voorzitter; Sven Witlox, webmaster en Arjan Robben, die verantwoordelijk is voor de vormgeving.
Niet aanwezig zijn Sabine Verstijnen, die over de teksten gaat; Roel van Osta, sociale media; Dimitri Kemmeren, bewegende beelden en Manon Rode, foto’s.
Het blijkt, dat na twee Coronajaren zonder Winterparadijs, de nieuwe opstart in 2022 eigenlijk wel mee is gevallen. De commissie miste alleen goede sturing en derhalve een goede nieuwe voorzitter. Maar dat probleem is door de komst van Eugenie opgelost. Eugenie zelf zou voor de toekomst iets meer routine willen zien in de planning van de P.R. en Communicatie-activiteiten ten behoeve van het Winterparadijs. Verder denken de commissieleden dat het evenement aantrekkelijker gepresenteerd kan worden in de belevingswereld van de jongere jeugd (zeg maar: eind basisschool tot 15 jaar). Daartoe wil men media als Tik Tok en Snap Chat gaan inzetten.
Tenslotte nog een oproep aan alle Udenhouters, Biezenmortelnaren en andere lezers:
Kijk via onderstaande QR-code eens op de rijk gevulde site van het Winterparadijs.

Tekst: Jan de Kort, De Wegwijzer
Foto: Henny Schilders, De Wegwijzer

De bijzondere hobby van Jorna van Loosbroek-Vera

Wie achterom naar Jorna gaat komt onderweg al veel van haar hobby tegen: engelen. In de tuin diverse grote beelden van engelen met wijde vleugels, bij de achterdeur een stilleven van diverse engelen, al dan niet met fluit.

Jorna vertelt dat ze zo’n dertig jaar geleden op vakantie in Italië haar eerste houten staandertje met een afbeelding van een engeltje kocht en dat was het begin van haar verzameling. In die dertig jaar is deze uitgegroeid tot een verzameling van enkele honderden engeltjes en engelen. Haar collectie omvat exemplaren van een centimeter tot engelen van ruim een meter. Enthousiast laat zij een vitrinekast zien waarin veel, vooral de kleinere, exemplaren staan. Het materiaal is zeer divers. Er zijn gehaakte engelen, engelen van steen, stof, hout, en van zeep. Buiten de vitrine staan of hangen er engelen in de huiskamer, wc, badkamer en hun slaapkamer.

Jorna krijgt vaak engelen cadeau van familie en vrienden. Daar is ze altijd blij mee. Ze weet ook heel goed welke engel ze van wie en bij welke gelegenheid heeft gekregen. Zelf koopt ze alleen een engel als deze haar meteen aanspreekt. Ze vindt het moeilijk om onder woorden te brengen wat dat aanspreken precies is. Een engel moet ‘iets hebben’ en dan voegt ze die toe aan haar verzameling. Zeker in de kersttijd zijn haar engelen een mooie basis voor de kerstversiering en komen ze extra mooi uit.

Tekst: Wilma de Jong-Verspeek, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer

Een veilige Kerst, maar ver van huis

Al negen maanden wonen Nataliia, haar dochter Valeria en kleindochter Kira bij Adri van Gils in Biezenmortel, gevlucht voor de oorlog in Oekraïne. De ouders van Nataliia hebben onderdak gevonden bij de buren van Adri. We maakten kennis met hen, vlak na aankomst in Nederland. Hoe gaat het nu met hen? Hoe bereiden zij zich voor op de feestdagen? Ver van Alexei, de echtgenoot van Valeria en vader van Kira, en ver weg van familie en vrienden? Valeria vertelt dat veel vluchtelingen uit Oekraïne terug willen naar hun land, zo ook de ouders van Nataliia. Valeria en Nataliia moeten hen elke dag opnieuw ervan overtuigen dat dat niet haalbaar is door het nieuwe probleem in Oekraïne: de uitval van elektriciteit door Russische bombardementen en daarmee de uitval van verwarming, verlichti ng, en de mogelijkheid om te koken. De winter in Oekraïne is koud (-20 graden) met veel sneeuw. Er is gebrek aan water en voedsel.
De familie is erg dankbaar voor de hulp van lieve mensen in Biezenmortel. Kira heeft het naar haar zin op de Franciscusschool, waar meer speels lesgegeven wordt dan in Oekraine.  Ze begrijpt al veel van de Nederlandse taal en heeft al veel vriendinnetjes. Valeria geeft aan dat haar enige reden om in Nederland te blijven de veiligheid en het geluk van dochter Kira is. Zodra het kan wil zij terug naar haar man in Oekraïne. Daarom heeft Kira twee keer per week online les van een Oekraïense lerares. Blij is de familie dat Alexei nu veilig is. Valeria vertelt een verhaal hoe hij terug ging naar Charkov om extra kleding en persoonlijke spullen naar zijn gezin in Nederland te kunnen sturen. Terwijl Valeria haar man via de telefoon aanwijzingen gaf wat hij uit hun appartement
mee moest nemen, hoorde ze plotseling explosies. In plaats van spullen uit te zoeken nam haar man spullen mee, die voor het grijpen lagen, om zichzelf niet verder in gevaar te brengen. Door deze ervaringen is thuis ver weg in Biezenmortel, maar is de oorlog altijd dichtbij. Zoals gezegd is Alexei nu veilig, hij werkt als douanebeambte aan de grens met Moldavië en Roemenië en hoeft daarom niet het leger in. Iedere dag is er contact via whats app.
Toch zijn er ook praktische zorgen. Omdat ze een meer personen huishouden vormen moet Adri meer algemene kosten betalen (afvalstofheffing, rioolbelasting, waterschapslasten). Om nog maar niet te spreken over de toename aan energiekosten. Nataliia wil graag aan het werk (in Oekraïne is ze universitair opgeleid als juriste en sociaal werkster), maar de taalbarrière verhindert dat. Ze heeft 16 taallessen gehad, maar die zijn gestopt omdat het budget op was. Nu gaat ze samen met Kira nog een keer per week naar taalles in de Schans en studeert ze thuis. De praktische zorgen belasten allen, volgens Adri.  Maar ze blijven positief. Valeria en Kira vertellen enthousiast over de Sinterklaasviering in Biezenmortel en vol trots laten ze de mooi opgetuigde kerstboom in de woonkamer zien. In Oekraïne wordt het feest van Sint Nicolai gevierd op 19 december met snoepgoed en kleine kadootjes. Kerstmis wordt met familie gevierd met lekker veel eten en drinken, zoals bij ons. In West Oekraïne is dat volgens de katholieke traditie op 25 december, in Oost Oekraïne op 6-7 januari volgens de Orthodoxe kalender. Nataliia laat me een filmpje zien van Kerst vorig jaar in Charkov. De miljoenen stad is versierd met prachtige, grote, verlichte objecten en de familie is prachtig gekleed, Kira zelfs in traditionele klederdracht. Nieuwjaar wordt normaal gesproken groots gevierd met een nachtelijk feest met familie en vrienden. Valeria vertelt dat In hun woonplaats Charkov dit jaar de jaarwisseling gevierd wordt in de metro, omdat daar iedereen veilig is voor bombardementen.
Hoe fijn zou het zijn wanneer het nieuwe jaar snel vrede brengt in Oekraïne en familie en vrienden weer met elkaar herenigd kunnen worden. Dat wenst de Wegwijzer de familie in Biezenmortel van harte toe.

Een compliment is er voor de mensen als Adri en zijn buren, die vluchtelingen uit Oekraïne nu al vele maanden opvangen. Het weekblad Elsevier kiest ieder jaar de Nederlander van het Jaar, de
Nederlander die het meest indruk gemaakt heeft . Dit jaar op 7 december heeft Elsevier niet gekozen voor genomineerden Johan Remkes, Max Verstappen of Caroline van der Plas, maar gekozen voor een groep Nederlanders, en wel de personen die ontheemden uit Oekraïne hebben opgevangen en nog opvangen. Onbaatzuchtig hebben zij hun huis en hun hart opengesteld. Deze gastgezinnen verdienen het om een keer goed in het zonnetje gezet te worden, aldus Elsevier.

Tekst: Nelleke Sträter, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer