Vrijwilligers in het zonnetje
Het Udenhouts buurtpreventieteam bestaat uit ongeveer 30 personen. Toch moet ik, om er meer van te weten te komen, naar Biezenmortel.
Hier word ik gastvrij ontvangen door Ton en Ria Bluijs. Toen Ton en Ria 5 jaar geleden zijn ingestapt bij de “buurtwacht” woonden zij nog in Udenhout, waar buurtpreventie in 2012 werd opgericht om de veiligheid in het dorp te verbeteren.
Ton en Ria vertellen hoe buurtpreventie werkt. Elke dag, meestal ‘s avonds of in het begin van de nacht, loopt of fietst een ploegje buurtwachten” door het dorp. Meestal zijn ze met z’n tweeën enkele uren “in touw”. Op alles wat een beetje vreemd of afwijkend is, wordt gelet. De belangrijkste instrumenten van de buurtwachten zijn géén handboeien of gummiknuppels, maar notitieboekjes, zaklantaarns en telefoons (ook voor het maken van foto’s). Als daar aanleiding toe is, wordt er direct contact opgenomen met de “echte” politie, in principe met de wijkagent. De buurtwachten signaleren dus slechts en geven bijzonderheden door. Zelf optreden, bijvoorbeeld arresteren, is er niet bij. Wel mag men, zoals elke burger, bij een “heterdaadje” de persoon in kwestie vasthouden.
De buurtwachten zijn herkenbaar aan hun kleding en alleen dat al werkt preventief. Zo stappen jongelui, die zonder licht in het donker op hun fiets rijden, veelal braaf af als ze een buurtwacht zien. Elke buurtwacht fietst of loopt ongeveer twee keer per maand. Er doen nogal wat vrouwen mee in het buurtpreventieteam, maar vrouwen zullen altijd door een man vergezeld zijn tijdens hun “ronde”.
Behalve met de wijkagent (Marcel Ooms, die een dezer dagen zal worden opgevolgd door Kirsten Chranowski) heeft buurtpreventie ook direct contact met de “wijkregisseur” (dorpsgenoot Helmy van Ingen die in dienst is van de gemeente Tilburg). Daarnaast zijn er korte lijntjes naar politie, BOA’s, jeugdbegeleiding van de gemeente en naar andere relevante diensten. Ik vraag naar bijzondere voorvallen die Ton en Ria hebben meegemaakt. Er blijken regelmatig auto’s of fietsen gesignaleerd te worden die ergens lang staan en soms gestolen blijken te zijn.
Bij een inbraak zorgt buurtpreventie voor een tent, waar buurtbewoners -en anderen- hun verhaal kunnen doen. Door de buurtwachten zijn ook fietsendieven op heterdaad betrapt, zijn brandjes geblust en worden kwajongens die gekke en soms verkeerde dingen doen, aangesproken.
Elk kwartaal is er een buurtwachtvergadering. In principe zijn hierbij ook de wijkagent, de wijkregisseur en jeugdbegeleiding aanwezig. Door de korte lijntjes wordt er dan snel en effectief bijgepraat. Tevens zijn er regelmatig teambuildings-avonden, waar bijvoorbeeld uitleg wordt gegeven over de werking van een AED of het takenpakket van BOA’s. Het is mij wel duidelijk geworden dat een flink aantal extra ogen en oren het verschil kunnen maken in ons dorp.
Tekst: Jan de Kort, de Wegwijzer
Foto’s: Henny Schilders, de Wegwijzer
Hein vertelt dat hij al in 1978, 44 jaar geleden, bemoeienis kreeg met dit fraaie Udenhoutse erfgoed. Hij memoreert hoe hij bij het kasteel betrokken is geraakt. Zijn vader was, evenals Hein, makelaar en kreeg indertijd de opdracht het kasteel te taxeren. Pa had geen rijbewijs en
Na het overlijden van kasteelvrouwe Clotilde Le Mire van Franckenberg en Proschlitz (“tante” noemt Hein haar liefdevol) is er een beheersstichting gekomen waarin de huidige generatie zit van de nakomelingen van de Le Mire’s. Voor deze heren, allen met de achternamen Leijten of Le Mire, vervult Hein feitelijk de rol van “rentmeester”. Dat doet hij met grote toewijding en inzet, samen met een aantal zeer gewaardeerde vrijwilligers. En daarom staat het prachtige kasteel er anno 21e eeuw nog prachtig bij. “Maar of dat zo blijft … ?”, twijfelt Hein, “Ik ben tenslotte ook niet meer de jongste”.
Als U tenslotte meer wilt weten over Udenhout’s meest prominente gebouw (en landgoed): In 2011 gaf “Heemcentrum ‘t Schoor Udenhout – Biezenmortel” het boek “Over ‘t Kasteel” uit. Het is een van de initiati even om het toen 250 jaar geleden, door Willem baron van Dopff (voorvader van de huidige eigenaren) gebouwde kasteel, midden in onze gemeenschap te kunnen behouden. Gedurende bijna 20 % van die eeuwenlange periode heeft “rentmeester” Hein van den Berg, samen met anderen, meer dan voorbeeldig, op dit bijzondere erfgoed gepast.
De Kerststal op het Kerkplein in Udenhout kent een lange traditie vanuit Scouting Udenhout. In 1970 schonken de Zusters van Mariënburg 3 kerstbeelden aan Scouting. Deze kregen een plaatsje in de Eikelaar. In 1995 bouwden leden van Scouting simpele, halve beelden van hout voor een kerststal op het kerkplein. Deze werden drie jaar later vervangen door een beeldengroep van stof, gemaakt door drie dames uit Udenhout. In 2001 werd in de Nieuwjaarsnacht brand gesticht in de Kerststal en werden de beelden helaas vernield. Ze werden provisorisch opgeknapt, maar intussen werd uitgekeken naar een nieuwe kerstgroep. Die werd uiteindelijk gevonden in Duitsland en met hulp van de Udenhoutse gemeenschap en sponsoren aangekocht. In 2003 bestond de groep uit Maria, Josef, het kindje Jezus, de os en de ezel, maar de groep werd ieder jaar uitgebreid tot in 2007. Een Kerststal voor en door Udenhout. De leden van Scouting zorgden jaar in jaar uit voor de opbouw van de Kerststal.
Na 6 januari komt de vriendengroep bij elkaar om de kerststal weer af te breken en op te bergen tot volgend jaar. De mannen van Scouting verdienen een groot compliment! Door hun inspanning wordt het kerstverhaal ieder jaar weer prachtig in beeld gebracht in het centrum van Udenhout.
Twee maanden geleden stond er in het Brabants Dagblad en hier in de Wegwijzer een oproep van Wim Smolders uit Biezenmortel. Er was op dat moment geen plaats in Biezenmortel waar men een kaarsje kon opsteken bij Maria.